BMKTCN - ĐHXD - Đồi Hoàng gia Ambohimanga, Madagascar

Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ.
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai.
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình.
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác.

Một số việc phải làm ngay:
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp;
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng.
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên.
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21.
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực.
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản.
Chúc mọi điều tốt lành.
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

Trả lời:

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình.

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại.

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn.

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi: Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.

Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em.

Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi .

Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước.

Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả.

Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó. Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp.

Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp.

Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail.

Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :

1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)

2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)

3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)

4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành);

5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);

6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên.

Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/ (talaai.com.vn)

Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ.

Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được.

Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN.

Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc.

Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội.

2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.

Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này.

Chủ biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)

Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập.
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên.
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp.
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm.
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm.

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!

Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em.
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm.
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều.
Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả.
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng.
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế…

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ.
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba.

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả.
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật).
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại).
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển

Lịch sử Kiến trúc

Đồi Hoàng gia Ambohimanga, Madagascar

22/06/2017

Thông tin chung:
Công trình: Đồi Hoàng gia Ambohimanga (Royal Hill of Ambohimanga)
Địa điểm: Thành phố Antananarivo, Madagascar (S18 45 33.012 E47 33 46.008)
Thiết kế kiến trúc:
Quy mô: Diện tích khu vực Di sản 59 ha, vùng đệm 425ha
Năm hình thành: Thế kỷ 16
Giá trị: Di sản thế giới (2001; hạng mục iii, iv, vi)

Madagascar bao gồm đảo Madagascar (hòn đảo lớn thứ tư trên thế giới) và nhiều hòn đảo ngoại vi nhỏ hơn với diện tích khoảng 587.041 km2, dân số khoảng 24,43 triệu người (năm 2016). Thủ đô và thành phố lớn nhất là Antananarivo; Ngôn ngữ chính thức là Malagasy và tiếng Pháp.
Các bằng chứng khảo cổ học cho thấy, đã có con người sống tại Madagascar từ năm 2000 trước Công nguyên. Song việc định cư của con người tại Madagascar diễn ra vào khoảng năm 350 trước Công nguyên đến năm 550 sau Công nguyên, gồm:
- Các bộ tộc Austronesian, là những người thổ dân khu vực châu Á, châu Đại Dương và châu Phi với ngôn ngữ Austronesian. Họ vượt biển đến đây;
- Các bộ tộc Bantu, tên chung cho khoảng 300 -600 dân tộc châu Phi nói tiếng Bantu, sống tại Đông và Nam Trung Phi. Họ đến đây qua eo biển Mozambique từ Đông Phi.
Theo thời gian, trên đảo hình thành cộng đồng Malagasy, chia thành hai nhóm: Nhóm trên cao nguyên, có nguồn gốc từ người Austronesian, gồm bộ tộc nhỏ Merina, Sihanaka và Betsileo, hoạt động chủ yếu là trồng lúa; Nhóm ven biển, có nguồn gốc từ những người Bantu.

Cho đến thế kỷ 18, đảo Madagascar bị chia cắt, phân tán theo các bộ tộc, trong đó có Vương triều của bộ tộc người Merina (Merina Kingdom, 1540- 1897), nằm tại trung tâm đảo.
Bắt đầu từ thế kỷ 19, hầu hết các đảo được thống nhất lại dưới quyền cai trị của Vương quốc Madagascar do tầng lớp quý tộc Merina lãnh đạo.
Năm 1897, người Pháp lật đổ Vương quốc Madagascar và chiếm đảo.
Madagascar độc lập từ Pháp vào ngày 26/6/1960.
Hiện tại Madagascar được chia thành 22 tỉnh, 119 huyện và 1579 xã.

Vào giữa thế kỷ 16, Vương quốc Merina được hình thành với thủ đô là Ambohimanga, dưới sự cai trị của vua Andriamanelo (năm 1540-1575). Ông là người khởi xưởng các chiến dịch quân sự để mở mang bờ cõi, đồng hóa dân cư xung quanh và hình thành nên mô hình thị trấn được tăng cường về quân sự (gọi là Rova), tương tự như pháo đài, thành cổ với tường bao bằng đất, cổng đá và các hào rãnh sâu phòng thủ bao quanh.
Vua Andriamanelo được kế vị bởi con trai ông – vua Ralambo (1575-1612). Ông là người đặt tên cho vùng đất của vương quốc là Imerina – Đất nước của những người Merina ("Land of the Merina people ").

Bản đồ Madagascar và vị trí thành phố thủ đô Antananarivo

Đồi Hoàng gia Ambohimanga là một dạng thị trấn được tăng cường về quân sự (Rova), nằm trên một ngọn núi cao khoảng 140m so với khu vực xung quanh, được cho là một trong 12 ngọn núi thiêng liêng của Vương triều Merina và vùng chịu ảnh hưởng Imerina.
Từ Ambohimanga theo tiếng Malagasy có nghĩa là “ngọn đồi” (Ambohi) “thiêng liêng, xanh, đẹp, tốt lành” (manga).
Đồi Hoàng gia Ambohimanga nằm cách thành phố thủ đô Antananarivo 24 km về phía Đông Bắc. Đây là cái nôi của Vương quốc Merina, vương triều đã thống nhất và làm cho Madagascar trở thành một nhà nước hiện đại. Trong giai đoạn này, thủ đô chính trị của Madagascar là Antananarivo (bắt đầu từ năm 1794), thủ đô tinh thần là Ambohimanga.
Vua và gia đình Hoàng gia, các đời kế tục nhau tiến hành các nghĩ lễ Hoàng gia tại Đồi Hoàng gia Ambohimanga, thường xuyên cư ngụ tại đây cho đến khi thực dân Pháp xâm chiếm Madagascar từ năm 1897 và Hoàng tộc phải lưu vong.
Độ cao đặc biệt của ngọn núi Ambohimanga so với khu vực xung quanh cho thấy tầm quan trọng chính trị của khu vực và tạo cho nó một vị trí trung tâm của Vương quốc Imerina. Đây không chỉ là nơi cung cấp một bức tranh toàn cảnh ra xung quanh, mà còn là sự lựa chọn vị trí chiến lược cho việc phòng thủ, nhằm tạo lập một quyền lực hùng mạnh cho Hoàng gia.

Vị trí Đồi Hoàng gia Ambohimanga so với khu vực xung quanh

Ảnh Đồi Hoàng gia Ambohimanga vào năm 1865

Định hướng và vị trí của nhiều cấu trúc xây dựng tại Ambohimanga tương tự như thành phố thủ đô Antananarivo.
Tại đây hình thành khái niệm về không gian: 4 điểm tại các góc và một điểm tại trung tâm; một quy ước về vị trí đặt công trình theo các hướng: Phần phía Đông, thường là nơi đặt các cấu trúc liên quan đến việc tôn kính tổ tiên, như lăng mộ hoàng gia; Phần phía Bắc, được cho là phù hợp với nam tính và quyền lực chính trị, là nơi bố trí các ngôi nhà của vua; Phần phía Nam, được cho là phù hợp với nữ tính và sức mạnh tinh thần, là nơi bố trí các ngôi nhà của phụ nữ trong Hoàng gia.
Thậm chí còn có các quy ước về sử dụng vật liệu: Ngôi nhà của người sống được làm bằng gỗ và thực vật (vật liệu sống); Ngôi nhà của người chết được làm bằng đá (lạnh và vật liệu trơ).

Đồi Hoàng gia Ambohimanga là một gò núi có diện tích khoảng 59ha, được bao quanh bởi một hệ thống thành lũy bằng đá và hào nước tạo thành 2 lớp thành, hào với 14 cổng ra vào, 7 cổng của lớp thành, hào bên trong và 7 cổng của lớp thành, hào bên ngoài.
Đỉnh núi nằm tại trung tâm của khu vực. Trên đỉnh là các cụm lâu đài Hoàng gia, lăng mộ vua. Xung quanh là các các tòa nhà nằm xen kẽ với vườn cây, hai hồ nước, vùng đất nông nghiệp dạng ruộng bậc thang và các ngôi làng tại thung lũng xung quanh (Tantsaha). Bao xung quanh triền đồi là là mảng rừng nguyên sinh được bảo tồn với các loại thực vật, trong đó có nhiều loại đặc hữu.
Cụm lâu đài hay pháo đài Hoàng gia gồm 3 khu vực: Khu vực Bevato; Khu vực Mahandrihono và Khu vực Nanjakana. Trong đó Khu vực Mahandrihono là lớn nhất và quan trọng nhất. Tiếp cận cụm lâu đài chủ yếu qua con đường tại dải thung lũng hẹp phía Tây Bắc.

Mỗi một khu vực lâu đài thường gồm: Cung điện hoàng gia (Lapa); Khu vực lăng mộ (Fasana) của một hay nhiều người sáng lập và các thành viên trong gia đình Hoàng tộc; Sân (Kianja) với một bệ đá để thực hiện các nghi lễ. Ngôi nhà của chủ nhân lâu đài nằm tại phía Bắc, trong khi gia đình sống tại các ngôi nhà tại phần phía Nam.
Các công trình trong các cụm lâu đài được xây dựng bởi các nhà lãnh đạo vương quốc Merina kế tiếp nhau, theo những phong cách kiến trúc khác biệt, phản ánh những thay đổi ấn tượng của vương quốc trong thế kỷ 19 với những ảnh hưởng của châu Âu.

Đồi Hoàng gia Ambohimanga được coi là một ví dụ điển hình của một tổ hợp kiến trúc và cảnh quan văn hóa, minh họa cho giai đoạn lịch sử giữa thế kỷ 16 đến 19 tại các hòn đảo của Ấn Độ Dương.
Đồi Hoàng gia Ambohimanga liên quan đến các sự kiện lịch sử quan trọng, nợi thống nhất các bộ tộc trong cộng đồng Malagasy, cũng như truyền thống và niềm tin có giá trị phổ quát, thờ cúng tổ tiên. Đây là một địa điểm thiêng liêng, nơi chôn cất, thờ cúng các vị vua, nơi tổ chức các lễ hiến tế thần linh với các linh vật như cây, hồ nước, đá; và là địa điểm hành hương, thể hiện sự tôn trọng và tôn kính của người dân Malagasy qua nhiều thế kỷ.
Đồi Hoàng gia Ambohimanga không chỉ là nơi tôn vinh nền văn hoá Austronesian và nền văn hóa Bantu, mà còn là minh chứng đặc biệt cho nền văn minh phát triển tại cao nguyên trung tâm (Hautes Terres Centrales) của Madagascar từ giữa thế kỷ 15 đến 19. Ngày nay, Đồi Hoàng gia Ambohimanga vẫn tiếp tục là nơi lưu giữ các bằng chứng khảo cổ học và là trung tâm hoạt động tôn giáo truyền thống của người Malagasy.

Đường lên Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Đồi Hoàng gia Ambohimanga, Madagascar được UNESCO tôn vinh là Di sản thế giới (năm 2001) với tiêu chí:

Tiêu chí (iii): Đồi Hoàng gia Ambohimanga là biểu tượng quan trọng nhất về bản sắc văn hóa của người dân Madagascar.

Tiêu chí (iv): Thiết kế, vật liệu xây dựng và bố cục truyền thống của quần thể kiến trúc tại Đồi Hoàng gia Ambohimanga là đại diện cho cấu trúc xã hội và chính trị của Malagasy từ ít nhất là thế kỷ 16.

Tiêu chí (vi): Đồi Hoàng gia Ambohimanga là một ví dụ điển hình về nơi mà qua nhiều thế kỷ, kinh nghiệm sống, niềm tin của con người được tập trung vào sự tưởng nhớ, nghi lễ và cầu nguyện.

Phạm vi Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Sơ đồ mặt bằng Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Các hạng mục công trình chính trong Khu vực Di sản gồm:

1) Cổng và hào lũy

Theo điều kiện địa hình, khu vực Đồi Hoàng gia Ambohimanga được bao quanh bởi các lớp thành và hào. Tại đây có 14 cổng, 7 cổng gắn với lớp thành, hào phía ngoài và 7 cổng gắn với lớp thành, hào bên trong. Cổng, thành và hào được bắt đầu xây dựng vào thế kỷ 18 và xây dựng lại vào đầu thế kỷ 19.
Thành được xây dựng bằng đá với vữa vôi trộn lòng trứng trắng.
Hào bảo vệ (Hadivory) được kết hợp với các khe núi, có khe sâu đến 30m.

Sơ đồ các lớp thành, hào phòng thủ tại Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Cổng chính là cổng được bảo tồn tốt nhất với tên gọi Ambatomitsangana (ký hiệu 2 trong hình vẽ), nằm tại phía Đông Khu vực Di sản. Cửa che chắn cổng là một đĩa đá khổng lồ có đường kính 4,05m, dày 30cm, nặng 12 tấn. Đây là dạng cửa khẩu được cho là điển hình của hầu hết các ngôi làng của bộ tộc Hoàng gia Merina tại khu vực Imerina, trong giai đoạn 1540 – 1897, bảo vệ dân làng khỏi những kẻ cướp biển.
Cổng quan trọng thứ hai có tên là Andakana (ký hiệu 14), nằm tại phía Tây Khu vực Di sản. Đĩa đá chắn cổng hiện vẫn còn nguyên vẹn.
Cả hai cổng Ambatomitsangana và Andakana được coi là cổng ra vào của người sống. Vận chuyển người chết ra khỏi khu vực đi theo các cổng riêng.

Tại một số cổng có các viên đá lớn. Đây được cho là nơi những người cai trị đứng trên các tảng đá này để diễn thuyết trước công chúng.
Tại đây có những lối đi tự nhiên (Ambavahaditsiombiomby) theo điều kiện địa hình, len lỏi giữa các tảng đá, có vai trò quan trọng cho việc phòng thủ.

Cổng chính Ambatomitsangana với viên đá tròn làm cánh cổng tại Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Cổng chính Andakana với viên đá tròn làm cánh cổng tại Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Đường đi tự nhiên dọc theo thành đá tại Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

2) Khu vực lâu đài

- Khu vực Bevato
Tổ hợp Bevato (có nghĩa là “nhiều đá”, còn được gọi là Fidasiana-Bevato) được hình thành từ trước năm 1710, được mở rộng nhiều lần theo thời gian của các vị vua trị vì.
Đầu tiên, đây là nơi ở của vua Andriantsimitoviaminandriana (trị vì từ năm 1710 đến 1730) và Hoàng tộc.
Ban đầu tổ hợp được bao quanh bởi một bức tường bằng đá thấp, sau được thay thế bằng hàng rào gỗ vào thời vua Andriambelomasina (trị vì 1730-1770).
Tại đây có một tảng đá thiêng, nơi vua Andrianampoinimerina (trị vì Vương quốc Imerina từ năm 1787 cho đến khi qua đời năm 1810, được coi là nhân vật thần thoại, nhà lãnh đạo quân sự và chính trị vĩ đại nhất trong lịch sử Madagascar) đã đăng quang khi đứng trên đỉnh tảng đá này.
Nữ hoàng Ranavalona I (trị vì 1828 -1861) đã mở rộng Tổ hợp về phía Tây và hoàn thành vào thời Nữ hoàng Ranavalona II (trị vì 1868 – 1883).
Tất cả các tòa nhà đều bị người Pháp phá hủy để xây trường học.

Cây thiêng (Aviavy) tại Tổ hợp Fidasiana-Bevato, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Cây thiêng với các sừng bò Zebu còn lại sau Lễ hiến tế tại Tổ hợp Fidasiana-Bevato, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

- Khu vực Mahandrihono
Tổ hợp Mahandrihono là cung điện lớn nhất, được hình thành vào những năm 1710 đến 1730 bởi vua Andriambelomasina (trị vì từ năm 1730-1770), tại phía Đông Nam của sân trung tâm (điểm kết thúc của tuyến đường vào Khu vực Di sản) và nằm ở độ cao cao hơn khu vực Bevato, tượng trưng cho ý nghĩa chính trị lớn hơn.
Ban đầu, đây là cung điện của vua Andrianampoinimerina (trị vì từ năm 1787- 1810) và Hoàng gia.
Dưới thời vua Radama I (trị vì 1810-1828); nữ hoàng Ranavalona I (trị vì 1828 -1861); nữ hoàng Ranavalona II (trị vì từ năm 1869 – 1883) tổ hợp công trình tiếp tục được nâng cấp và mở rộng.
Tổ hợp còn khá nguyên ven, được bao quanh bởi các bức tường đá (có mặt bằng như hình nửa quả trứng, mở ra về hướng Tây Bắc, phía thung lũng). Bên trong là các ngôi nhà của Hoàng gia. Nhà của vua đứng độc lập, nằm cạnh ngôi mộ của tổ tiên.

Phối cảnh Tổ hợp Mahandrihono tại Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Cổng chính vào Tổ hợp Mahandrihono tại Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Các hạng mục công trình chính trong tổ hợp gồm:
+ Cung điện Mahandrihono (Mahandrihono palace):
Trong số các tòa nhà còn tồn tại trong thời vua Andrianampoinimerina (1787-1810), chỉ có cung điện Mahandrihono xưa vẫn còn nguyên vẹn. Đây là ngôi nhà của vua trước khi ông chuyển thủ phủ chính trị của Imerina tới thành phố thủ đô mới Antananarivo. Công trình có cấu trúc bằng gỗ đơn giản, xây dựng theo phong cách truyền thống của tầng lớp quý tộc Imerina: các bức tường được làm bằng gỗ đặc; nhà mái dốc được hỗ trợ bởi các trụ gỗ cao đến 10m.
Đây là địa điểm linh thiêng, vợ của vua cũng không được phép ở lại qua đêm.
Nữ hoàng Rasoherina (trị vì 1863- 1868) và những người kế vị thường ngồi trên tảng đá trước cửa để nói chuyện với người đi cùng. Nhiều người hành hương đến đây để kết nối với tinh thần của vị vua thần thánh Andrianampoinimerina và tổ tiên của mình.
Hiện nay, công trình còn là nơi trưng bày các đồ vật liên quan đến thời kỳ vua Andrianampoinimerina trị vì, như vũ khí, trống, bùa hộ mạng (Talismans). Du khách được yêu cầu vào nhà bằng cách bước vào bằng chân phải và đi ra bằng cách đi lùi, để thể hiện sự tôn kính.

Cung điện Mahandrihono thời vua Andrianampoinimerina tại Tổ hợp Mahandrihono, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

+ Cung điện Hoàng gia (Royal Pawilions):
Cung điện hoàng gia gồm hai tòa nhà trang trí hoa văn được làm từ gỗ, xây dựng vào năm 1871, trên nền một dinh thự cũ.
Tòa nhà lớn có tên gọi Fandriampahalemana, cao hai tầng, tầng 1 là phòng tiếp khách, tầng 2 là phòng ngủ của nữ hoàng Ranavalona II và phục vụ. Phòng ngủ của nữ hoàng được coi là nơi linh thiêng đối với người hành hương.
Tòa nhà nhỏ có tên gọi là Tranofitaratra, được xây dựng vào năm 1862, theo lệnh của nữ hoàng Ranavalona II, là nơi tiếp các bộ trưởng. Công trình có cửa sổ lớn bằng kính với tầm nhìn rộng ra vùng nông thôn xung quanh. Kính làm cửa được nhập khẩu từ Anh.

Cung điện Hoàng gia thời nữ hoàng Ranavalona II tại Tổ hợp Mahandrihono, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

+ Ngôi mộ Hoàng gia (Royal Tombs):
Theo truyền khẩu, vào thế kỷ 19, tại đây có 12 ngôi mộ Hoàng gia, dạng các nhà mồ bằng gỗ không có cửa sổ. Hiện tại đây còn 4 ngôi mộ lớn, nằm tại phía Bắc, bao gồm mộ của vua
Andriantsimitoviaminiandriana, Andriambelomasina, Andriampoinimerina, Ranavalona I và Ranavalona II. Các thành viên Hoàng tộc được chôn trong các ngôi mộ nhỏ hơn.
Khi xâm chiếm Madagascar, người Pháp đã phá hủy và hư hỏng nhiều ngôi mộ tại đây như một nỗ lực nhằm phá vỡ tinh thần phản kháng của người Imerina. Các ngôi mộ được phục hồi lại vào năm 2008.

Đường lên khu 4 lăng mộ vua tại Tổ hợp Mahandrihono, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

4 lăng mộ vua tại Tổ hợp Mahandrihono, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

+ Các di tích khác:
Các di tích nổi bật khác trong Khu vực Mahandrihono gồm: Hai bể nước được xây dựng bởi nữ hoàng Ranavalona I; Cột để buộc bò (Zebu) khi hiến tế.

Di tích Cột để buộc bò (Zebu) khi hiến tế, tại Tổ hợp Mahandrihono, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

- Khu vực Nanjakana
Tổ hợp Nanjakana nằm tại phía Đông Bắc của Tổ hợp Mahandrihono, được xây dựng bởi vua Andrianjafy (trị vì từ năm 1770-1787). Phía Bắc của Khu vực là một gò núi đá cung cấp tầm nhìn rộng ra khu vực xung quanh.
Trong triều đại vua Andrianampoinimerina (trị vì từ năm 1787- 1810), tại đây có 5 ngôi nhà của Hoàng gia.
Các ngôi nhà bị hỏa hoạn năm 1861 và được tái thiết lại một phần sau đó.

Tàn tích Tổ hợp Nanjakana, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

3) Làng xóm và khu vực tự nhiên xung quanh

Các làng (Villages) xung quanh Đồi Hoàng gia Ambohimanga có niên đại ít nhất là vào thế kỷ 16, khi các thung lũng tại phía Bắc và Nam đồi Ambohimanga lần đầu tiên được chuyển thành ruộng lúa dạng bậc thang.
Sau khi thành lập lâu đài Hoàng gia trên đỉnh đồi, các nhà lãnh đạo đã đưa ra các quy định để phát triển các làng xung quanh và quản lý các đối tượng cư ngụ.
Dưới thời vua Andrianampoinimerina (trị vì từ năm 1787- 1810), đã có quy định về số lượng các nhà ở cho thành viên gia tộc được xây dựng xung quanh đồi. Nhà vua cũng thiết lập các quy tắc để cải thiện điều kiện vệ sinh và kiểm dịch.
Một số vị vua còn quy định quy mô, kích thước và kiểu cách trang trí của các tòa nhà xung quanh.
Năm 1883, tại đây mới bỏ quy định không được phép xây dựng nhà thờ. Năm 1870, mới có quy định cho phép xây dựng nhà bằng gạch đá, là vật liệu trước đây chỉ dành cho xây mộ và tường...
Tại khu vực tự nhiên xung quanh có hai con suối. Nước suối được sử dụng để tạo thành hồ thiêng (Amparihy Lake).
Rừng xung quanh khu vực Di sản là mảng rừng nguyên sinh cuối cùng, được coi là rừng thiêng. Việc chặt cây lấy gỗ từ xưa đến nay là điều cấm kỵ.
Rừng vẫn giữ được các chu trình sinh học xưa, đặc biệt là nguồn nước ngầm cấp cho các con suối và hồ nước linh thiêng. Trong rừng chứa một bộ sưu tập các loài cây, cây thuốc bản địa, đặc biệt là cây zahana đặc hữu (phyllarthron madagascariensis).

Ruộng bậc thang xung quanh Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Cây Zahana đặc hữu tại mảng rừng nguyên sinh, Khu Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga

Di sản Đồi Hoàng gia Ambohimanga hiện vẫn giữ được sự toàn vẹn hình ảnh xưa, bao gồm lâu đài Hoàng gia, lăng mộ và các địa điểm linh thiêng. Di sản gắn với niềm tin mạnh mẽ vào bản sắc dân tộc và là nguồn cảm hứng cho khát vọng độc lập; sự thiêng liêng trong việc thực hành các nghi lễ quốc gia; sự tôn trọng tuyệt đối và là hiện thân của một trật tự xã hội lý tưởng được ban phước lành bởi tổ tiên.
Địa điểm này luôn là biểu tượng in đậm trong tâm trí của tất cả người dân Madagascar trong suốt 500 năm qua và là nơi hành hương của những người sống tại quốc gia khác song có nguồn gốc tại đây.

Đặng Tú, Bộ môn KTCN, ĐHXD
Nguồn :
http://whc.unesco.org/en/list/950
https://en.wikipedia.org/wiki/Madagascar
https://en.wikipedia.org/wiki/Antananarivo
https://en.wikipedia.org/wiki/Merina_Kingdom
https://en.wikipedia.org/wiki/Ambohimanga
http://www.traveladventures.org/continents/africa/rova-ambohimanga09.html

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Á và châu Đại Dương

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Âu

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Mỹ

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Phi

Cập nhật ( 10/07/2020 )

Tin mới đưa:

Tin đã đưa:

Tất cả các tin »