BMKTCN - ĐHXD - Phần mềm tự do nguồn mở cho Việt Nam

Hỏi:

Em cảm thấy vô hướng quá

Em chào thầy ạ, em là 1 sinh viên đang theo học tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội và cũng đang học trong lớp Kiến trúc Công nghiệp của thầy ạ. Em có 1 số vấn đề nội tâm rất mong muốn được thầy giúp đỡ và mách bảo ạ.
Vấn đề chính em đang gặp phải là em cảm thấy rất vô hướng như trong tiêu đề ạ. Em thấy bản thân mình không có tý năng lực nào để mai sau có thể hành nghề kiến trúc sư. Hiện tại em bị nản chí và cũng lo sợ nữa. Em vào trường cũng vì ước mơ có thể xây ngôi nhà do chính mình thiết kế và hành nghề. Nhưng em cảm thấy mình không đủ năng lực để có thể hành nghề, kiến thức trên trường là vô cùng lớn mà dù e đã học rồi nhưng lại bị quên lãng chỉ sau 1 học kỳ. Em cũng không giỏi vẽ và vẽ rất xấu nếu vẽ tay thì nhìn rất trẻ con và thiếu chuyên nghiệp, nhìn các bạn khác em cảm thấy rất tự ti, Em cũng không biết mình còn có thể đủ trình độ để đi thực tập không nữa. Chuyên môn của em em tự đánh giá là khá tệ, em rất suy sụp và cố gắng học những gì có thể mà chuyên ngành cần. Thầy có thể cho em xin ý kiến và liệu có giải pháp khắc phục không ạ, em rất sợ rằng nếu hành nghề thì bản thân không giỏi giang thì kinh tế làm ra sẽ bị thấp, không đủ sống. Vậy em phải làm sao ạ.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư.

Năng lực tự thân thời điểm này là kết quả của năng lực tự rèn luyện giai đoạn trước. Như em nêu trong thư, năng lực tự thân yếu, trước hết thể hiện:
i) Kiến thức chuyên môn còn nhiều khoảng trống và ngày càng rộng ra, do việc học không chăm chỉ;
ii) Trình bày bản vẽ kiến trúc xấu, do không cẩn thận khi thiết kế;
iii) Mất niềm tin vào chính mình, nản chí và dẫn đến lo sợ cho tương lai.
Phải thấy đó là điều không tốt đẹp do chính em gây ra, để có trách nhiệm mà sửa mình.
Được gia đình hỗ trợ, có sức khỏe và năng lực để học đến năm thứ 3, là may mắn lắm, khi so sánh với rất nhiều thanh niên người Việt khác.

Một số việc phải làm ngay:
i) Thay đổi ngay nhận thức cũ: Ta phải trở thành người tài với cả kỹ năng cứng và mềm phù hợp để cạnh tranh và hợp tác, không chỉ trong kiến trúc mà cả lĩnh vực liên quan khác mà xã hội đang cần và tạo ra giá trị gia tăng;
ii) Sử dụng thời gian hợp lý: Một ngày ngủ đủ 6- 7 tiếng để tái tạo sức lao động. Thời gian còn lại dành cho: Học ngoại ngữ và chuyển đổi số; Đi học đầy đủ và lắng nghe bài giảng; Đọc sách và tài liệu bổ sung kiến thức; Chủ động trao đổi chuyên môn với giảng viên và bạn bè;
iii) Chăm chỉ tự học tập: Lời chê ghê gớm nhất là Kẻ lười nhác. Từ Kẻ lười nhác đến Kẻ hèn hạ và vô dụng rất gần nhau. Không phải lúc nào cũng có người bên cạnh mà học hỏi, mà phải có kế hoạch tự học, từ trong sách vở đến mạng xã hội và thực tế;
iv) Mở ra với thế giới bên ngoài: Tìm người có đức, có tài mà chơi để học kiến thức và sự đồng thuận; Ra với môi trường tự nhiên mà hòa vào trong đó. Sẵn sàng trải nghiệm làm những điều tốt đẹp;
v) Còn 2 năm nữa mới ra trường. Phải học để tốt nghiệp đại học, điểm khởi đầu sự nghiệp của một người tri thức. Đây là thời gian đủ để em tìm lại sự cân bằng cảm xúc và tận tâm thay đổi chính mình.

Nếu có vấn đề gì về việc học tập có thể trao đổi với thày. Thày sẵn sàng đồng hành.

Ngày 4/11/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em kính chào thầy ạ.
Em đang đọc lần 2 quyển sách Nghĩ giàu làm giàu, xuất bản lần đầu năm 1937. Quyển sách được viết từ 90 năm trước nhưng nó vẫn đang phản ánh nhiều thực tế.
Em đã đọc được rằng "các cơ sở giáo dục cần có trách nhiệm hơn nữa trong việc định hướng nghề nghiệp cho sinh viên".
Em nghĩ đó là việc các thầy đang làm không ngừng.
Em viết mail này để cảm ơn công việc của thầy ạ.

Em cảm ơn thầy đã đọc ạ.
Sinh viên 60KD3

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Rất cám ơn về những dòng chia sẻ, động viên.
Định hướng nghề nghiệp cho sinh viên không chỉ liên quan đến việc đào tạo kỹ năng cứng mà còn phải là kỹ năng mềm, liên quan trước hết đến năng lực đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Cuốn sách "Nghĩ giàu, làm giàu" chỉ là một trong những nội dung mà thế hệ trẻ quan tâm.
Điều lớn lao hơn là họ phải có năng lực tự thân và năng lực tự rèn luyện để hình thành sự nghiệp và trở thành người tốt cho gia đình, cộng đồng và xã hội, phù hợp với chuẩn mực chung của loài người trong thế kỷ 21.
Sinh viên là tương lai của thày.
Thày cùng các thày cô giáo khác đang nỗ lực hết sức để biến tương lai tốt đẹp đó thành hiện thực.
Thày đang viết một cuốn sách với tiêu đề: 'Nâng cao năng lực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho sinh viên (và cựu sinh viên) trong lĩnh vực xây dựng'. Dự kiến tháng 5/2023 xuất bản.
Chúc mọi điều tốt lành.
Ngày 8/3/2023; Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Thưa thầy, em xin gửi kết quả bigfive mới của bản thân, qua đây em cũng xin cảm ơn thầy vì thông qua bài khảo sát bigfive và những lời thầy nói, em đã cố gắng khắc phục những yếu điểm của bản thân và cũng như trau dồi thêm kiến thức để khai phá bản thân, và thực tế đã có những chuyển biến tích cực trong cuộc sống và công việc của em, tuy vậy bản thân em cũng vẫn còn những thiếu sót, những điều em chưa thay đổi đc, em mong thầy thông cảm và trân thành cảm ơn thầy đã lắng nghe em.

Sinh viên Khóa 53KD, Khoa Kiến trúc Quy hoạch, ĐHXD Hà Nội

Trả lời:

Đã nhận được kết quả Big Five. Nên ghép thêm kết quả của những sinh viên khác, người khác để có thể so sánh và rút ra được nhận xét ta là ai và từ đó tự sửa mình.

Kết quả cho thấy: Tính cách (hay kỹ năng mềm) thuộc loại trung bình. Yếu về tính hướng ngoại.

Từng bước, từng bước mà cố gắng hơn.

Ngày 3/2/2023, thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi: Em gửi thầy kết quả Big Five ạ.

Trả lời: Thày đã nhận được kết quả đánh giá Big Five của em.

Sau một năm tự nhìn nhận mình là ai và đã có những thay đổi .

Tính cách Tận tâm và Hướng ngoại được cải thiện so với trước.

Tính cách Cân bằng cảm xúc vẫn yếu như cũ. Theo các nghiên cứu mà thày được biết, tính cách Cân bằng cảm xúc là cốt lõi. Mọi năng lực hoạt động chuyên môn, xã hội của một con người đều dựa vào đây mà ra cả.

Ta có mặt trên đời này đều có nguyên cớ tốt đẹp nào đó. Phải tự tin hơn nữa vào chính mình, trước hết là từ công việc chuyên môn, nay chính là đồ án tốt nghiệp.

Thày sẽ hỗ trợ chuyên môn để em có kết quả tốt nhất trong việc thực hiện học phần Đồ án tốt nghiệp.

Ngày 10/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: E chào thầy ạ! E là Thắng ,sinh vien nhận đồ án tốt nghiệp nhóm thầy, nhóm mình có nhóm zalo riêng hay thế nào để trao đổi về đồ án k ạ ? Em tìm sđt thầy để add Zalo nhưng không được ạ! Em cảm ơn thầy.
Trả lời: Trao đổi trực tiếp với thày qua mail.

Một số nội dung chính thực hiện trong 4 tuần đầu tiên: :

1) Đọc kỹ các yêu cầu về nội dung Học phần đồ án tốt nghiệp của Khoa và Bộ môn KTCN; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành ngay trong tuần thứ 1)

2) Báo cáo về tên đề tài tốt nghiệp, vị trí cụ thể khu đất dự kiến theo tỷ lệ 1/500 (hoàn thành trong tuần thứ 1)

3) Chuản bị các quy định, tiêu chuẩn thiết kế có liên quan đến đề tài; in thành một bộ hồ sơ, khi đi thông qua mang theo (hoàn thành trong tuần thứ 2)

4) Tìm 5 ví dụ trên thế giới về các công trình tương tự với loại hình dự kiến trong đề tài tốt nghiệp; nhận xét và đánh giá, kết luận rút ra để có thể ứng dụng cho đề tài (4 tuần phải hoàn thành);

5) Đọc lại các nguyên lý thiết kế kiến trúc đã được học (phải làm ngay và liên tục cho đến khi bảo vệ đề tài);

6) Nên tự đánh giá Ta là ai. Đánh giá theo phần mềm Big Five- tính cách sinh viên, để thày biết rõ hơn về sinh viên.

Phần mềm đánh giá: http://talaai.com.vn/ (talaai.com.vn)

Sau đó gửi ngay kết quả đánh giá tính cách cho thày, để có thể hỗ trợ.

Gặp nhau 2 tuần/lần. Mỗi lần gặp cần chuẩn bị sẵn câu hỏi để có thể trao đổi tối đa những vấn đề liên quan đến đề tài tốt nghiệp mà không tự trả lời được.

Địa điểm gặp: Chiều thứ tư hàng tuần, từ 16h - 17h30 tại Văn phòng Bộ môn KTCN.

Đồ án tốt nghiệp là một sự kiện quan trọng của đời người lao động trí óc.

Phải nỗ lực hết sức và dành tất cả thời gian, nguồn lực cho đồ án. Từ đây mới có kết quả tốt nhất, để trải nghiệm, hình thành năng lực cần thiết chuẩn bị cho việc ra trường và làm việc với vô số những người tài khác trong xã hội.

2/6/2022. Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi: Em chào bộ môn ạ, em là Hoàng Đức Dương lớp 66XD8 msv-0013966 đang làm bài tiểu luận về công trình dân dụng ạ em thấy bộ môn có đăng bài về công trình galaxy soho ở Trung Quốc vậy em muốn xin bộ môn cho em bài đăng đó được không ạ, em xin cảm ơn bộ môn,em chào bộ môn ạ.

Trả lời: Trang WEB bmktcn.com được thành lập với mục tiêu chính là phục vụ sinh viên. Đương nhiên là em được đăng lại các bài viết trên trang WEB này.

Chủ biên: TS. Phạm ĐÌnh Tuyển

Hỏi:

Em gửi thày bài Trắc nghiệm tính cách – Big Five (talaai.com.vn)

Trả lời:

Thày đã nhận được biểu tượng Big Five của em. Đây là Big Five rất điển hình của sinh viên. Em còn là người mạnh về Hướng ngoại, một tính cách rất được coi trọng trong Thời đại liên kết và hội nhập.
Do còn trong giai đoạn là sinh viên gắn với Học hỏi, Học tập là chính và chưa có Học hành, nên tính cách Tận tâm của em còn thiếu mạnh mẽ so với tính cách khác.
Khi làm việc trong doanh nghiệp hay tổ chức nào đó, người sử dụng lao động đánh giá trước hết tính cách Tận tâm và là kỹ năng mềm cơ bản của mỗi nhân viên.
Không đợi đến lúc ra trường, ngay từ bây giờ em dành quan tâm hơn cho tính cách này. Nếu làm được như vậy, sẽ thuận lợi hơn khi thử việc và nhiều cơ hội hơn trong sự nghiệp.
Khi trắc nghiệm Big Five, Tận tâm cũng là tính cách nổi trội của thày. Trong công việc, thày luôn có thiện cảm với những người Tận tâm.
Chúc em sớm trở thành con người thật sự Tận tâm.

Ngày 24/4/2021, Thày Phạm Đình Tuyển.

Hỏi:

Em thưa thầy, thầy có thể cho em hỏi làm sao mình có thể kết nối làm quen với những người giỏi hơn mình ạ, em cảm ơn thầy.

Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em.
Đối với một đất nước: Hiền tài như nguyên khí quốc gia. Mạnh hay yếu từ đó mà ra cả.
Đối với một cá nhân: Suốt cả đời gắn với việc học: Học cái gì và học thày nào. Và sự học luôn đi cùng với sự sang trọng và thịnh vượng.
Những người giỏi hay người hiền tài có thể thức tỉnh cho ta học cái gì một cách hiệu quả và qua đó họ cũng trở thành thày của ta.
Người tài giỏi là người làm những việc mang lại giá trị gia tăng cao mà người thường không làm được. Người hiền tài là người mang tài của mình ra giúp xã hội.
Vị thế xã hội cấp độ nào thì có người tài, người hiền tài cấp độ đó, ví như người tài giỏi trong lớp, trong trường, trong ngành, trong vùng, trong quốc gia và thế giới.
Mỗi người thường tìm và chơi với người giỏi phù hợp với vị thế của họ. Khi tiến bộ, sang một vị thế mới cao hơn, lại tìm thày giỏi tương xứng ở vị thế đó mà học.
Khi đã tài giỏi trong một vị thế, chính ta lại trở thành người thày để dẫn dắt những người khác chưa có điều kiện giỏi bằng ta. Từ đây ta cũng có được phẩm cách của người chủ và người lãnh đạo.
Khi đã hiểu được sự cần thiết của việc tìm người giỏi hay người hiền tài để học và hành, thì tất yếu ta sẽ tự thay đổi để tìm được cách kết nối với họ.
Những hiền tài luôn mong muốn làm những điều tốt đẹp. Vậy hãy thể hiện cho họ thấy tính cách của ta cũng luôn mạnh mẽ hướng về điều đó.
Là sinh viên, trước hết hãy tìm thày hay người giỏi trong lớp, khoa, trường; trong gia đình và dòng họ để học.
Thày chúc em sớm thành công.

Ngày 19/4/2021. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em thưa thầy (cô). Trong quá trình làm đồ án thì trong lớp có nhóm không hoà đồng được và bạn trong nhóm xin sang nhóm khác. Vậy bạn đó đề xuất chuyển nhóm với thầy trong buổi thông tới luôn được không ạ? Em cảm ơn ạ!

Trả lời:

Bộ môn đã nhận được thư của em.
Học kỹ năng mềm phối hợp với các thành viên có liên quan trong hoạt động tư vấn là một trong những mục tiêu của việc Làm đồ án theo nhóm.
Ai cũng phải nỗ lực tự học điều này để đình hình được nhận thức: Sức mạnh và vị thế của một tổ chức chủ yếu được xây dựng trên nền tảng của việc "Cùng nghĩ,Cùng làm".Từ đó mới mong công việc đạt được hiệu quả cao nhất.
23/4/2019. Thày Phạm Đình Tuyển

Hỏi:

Em chào thầy, các câu trả lời của thầy khiến em thấy rất hữu ích. Em muốn hỏi thầy khi thầy gặp những bế tắc hay thất bại trong cuộc sống thầy đã tự khắc phục như thế nào, có khi nào thầy cảm thấy mệt mỏi với công việc của mình không. Hiện tại có những lúc em cảm thấy kém cỏi so với người khác, xin thầy cho em lời khuyên được không ạ?

Em cảm ơn thầy rất nhiều.
Trả lời:

Thày đã nhận được thư của em
Chắc chắn trong cuộc đời không có ai chỉ toàn thành công cả.
Trong hoạt động chính trị, thất bại là gắn với tính mạng.
Trong hoạt động kinh tế, thất bại là gắn với thiệt hại về kinh tế và thời gian.
Trong hoạt động xã hội, thất bại là mất niềm tin và vị thế…

Trong thời đại hội nhập ngày nay, con người phải cạnh tranh với những đối thủ rất mạnh mà trong nhiều trường hợp ta còn chưa biết nhiều về họ; giống như đi thi Olimpic mà không biết sẽ phải thi môn gì; đến đó mới rõ.
Chính vì vậy, xã hội bây giờ cần những người: i) Tư tưởng tiến bộ; ii) Yêu tự do; iii) Hoạt động đa năng và biết liên kết với nhiều người để làm nhiều việc; trong đó đặc biệt với em là nhân tố thứ ba.

Nếu một người chỉ chăm chăm làm một việc; việc đó thất bại có nghĩa là mất tất cả.
Nếu một người làm ba việc; một việc thành công, hai việc thất bại, điều đó cũng chấp nhận được.
Nếu một người làm năm việc; ba việc thành công, hai việc thất bại, điều đó được coi như đã thành công.

Đã đi học được đến bậc đại học, chắc chắn em có cơ hội hơn rất nhiều người không có điều kiện đi học ngoài xã hội kia (thậm chí nhiều người còn khuyết tật).
Hãy học và rèn luyện trở thành người đa năng, nghĩa là tập làm nhiều việc một lúc (ưu tiên là việc theo chuyên môn giỏi nhất của mình, tiếp đến là việc mà xã hội đang cần và cuối cùng là việc mà mình yêu thích). Cũng chính từ đây em sẽ tìm được những mặt mạnh của mình.
Đối với những người tri thức, trong tâm thức của họ không có chỗ cho từ “bế tắc” và “mệt mỏi”, chỉ có từ “khó khăn” và “sáng tạo” để vượt qua mà thôi. (Tất nhiên, trong cuộc sống ai cũng phải chịu những nỗi đau buồn, ví như sự mất mát của người thân, bạn bè, đồng loại).
Một điều nữa em cũng cần biết: Sức mạnh để làm những điều khác biệt và sẽ thành công, không phải chỉ xuất phát từ bản thân em, từ thế giới thực tại này, mà còn được khởi nguồn từ sức mạnh tinh thần của tiền nhân, tổ tiên và dòng họ gia đình em. Vì vậy, phải tìm hiểu, học để phát huy cho được sức mạnh tinh thần này, thậm chí biến thành niềm tin cốt lõi của mình.

Chúc em trở thành con người đa năng và thành công.

Ngày 4/12/2018. Thày Phạm Đình Tuyển

Tin tức chung

Phần mềm tự do nguồn mở cho Việt Nam

30/01/2016

Vào năm 2012, hội nghị thế giới về tài nguyên giáo dục mở - OER (Open Educational Resources) đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc - UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) tổ chức tại thủ đô Paris của nước Pháp. Cũng trong thời gian này, tại Việt Nam, 2 cuốn tài liệu chỉ dẫn về OER của UNESCO là: 'Chỉ dẫn cơ bản về các tài nguyên giáo dục mở' và 'Chỉ dẫn về tài nguyên giáo dục mở (OER) trong giáo dục đại học' do UNESCO và Khối Thịnh vượng chung về Học tập - COL (Commonwealth of Learning) xuất bản năm 2011 đã được dịch sang tiếng Việt. Đây là các chỉ dẫn cơ bản nhất về nhiều khái niệm và khía cạnh có liên quan tới OER từng có từ trước tới thời điểm đó cho nhiều đối tượng như: chính phủ, các cơ sở giáo dục, các giáo viên, các tổ chức sinh viên và các tổ chức đánh giá và công nhận chất lượng giáo dục.

Cũng vào thời điểm đó, loạt 8 bài báo giới thiệu về OER và hệ thống giấy phép Creative Commons (CC, thường đi với các OER) đã được đăng trên tạp chí Tin học và Đời sống.

ĐỊNH NGHĨA VỀ OER

UNESCO định nghĩa 'OER là các tư liệu dành cho việc giảng dạy, học tập và nghiên cứu được lưu giữ trong bất kỳ phương tiện nào, dù là dạng số hay không, nằm trong miền công cộng hoặc được phát hành theo một giấy phép mở, cho phép bất kỳ ai cũng truy cập được không mất chi phí, sử dụng, tùy biến và phân phối lại với ít hoặc không có hạn chế cản trở nào'.

Còn Bộ Giáo dục Mỹ thì định nghĩa 'Các tài nguyên giáo dục được cấp phép mở là các tư liệu học tập có thể được sử dụng cho việc giảng dạy, học tập và đánh giá mà không có chi phí. Chúng có thể được sửa đổi và được phân phối lại mà không vi phạm các luật bản quyền'.

Điểm chung của 2 định nghĩa ở trên: OER là các tài nguyên giáo dục và được cấp phép mở. Chính từ việc cấp phép mở này với các giấy phép khác nhau, chúng trao các quyền tự do khác nhau cho người sử dụng, các học sinh, sinh viên, giáo viên và những người học tập suốt đời.

OER LÀ MỘT THÀNH PHẦN CỦA GIÁO DỤC MỞ

OER là thành phần quan trọng nhưng không phải là thành phần duy nhất của giáo dục mở, một tiếp cận giáo dục với mục đích cung cấp các cơ hội giáo dục sẵn sàng cho tất cả những người học. Việc tạo ra một hệ sinh thái giáo dục mở có liên quan tới việc tạo ra các tư liệu, dữ liệu học tập và các cơ hội giáo dục luôn sẵn sàng, không có các hạn chế được các luật bản quyền, các rào cản truy cập, hoặc các hệ thống sở hữu độc quyền đặt ra làm cho thiếu tính tương hợp và hạn chế sự trao đổi thông tin một cách tự do. Giáo dục mở gồm các thành phần sau:

1. Tài nguyên giáo dục mở - OER

2. Giáo dục cho tất cả mọi người: giáo dục phổ thông, cao đẳng và đại học tự do hoặc chi phí rất thấp sẵn sàng cho bất kỳ ai, thường trước hết được cấp vốn nhà nước.

3. Truy cập mở tới các khóa học hoặc chương trình giáo dục, dù có hay không có tín chỉ.

4. Sách giáo khoa mở: là tự do trên Internet cho người học sử dụng.

5. Nghiên cứu mở: tài liệu nghiên cứu sẵn sàng trực tuyến, tải về tự do.

6. Dữ liệu mở: dữ liệu được mở ra cho bất kỳ ai để sử dụng, sử dụng lại, và phân phối, chỉ tuân theo, nhiều nhất, yêu cầu ghi công và chia sẻ.

Ngoài OER ra, các sách giáo khoa mở, các tài liệu của nghiên cứu mở và các dữ liệu mở đều có một điểm chung là chúng đều mang giấy phép mở, thường là một trong số các giấy phép trong hệ thống giấy phép mở Creative Commons.

LỢI ÍCH CỦA OER

Ngày 29/10/2015, Bộ Giáo dục Mỹ đã phát động chiến dịch Đi với Mở (#GoOpen), khuyến khích các trường học ở Mỹ đi theo chiến dịch đó bằng các tài nguyên giáo dục được cấp phép mở (OER) và nhấn mạnh tới các lợi ích mà OER mang lại cho các cơ sở giáo dục, đặc biệt là:

Gia tăng sự bình đẳng: Tất cả các sinh viên có sự truy cập tới các tư liệu học tập chất lượng cao với nội dung thích hợp và được cập nhật nhất vì các OER có thể được phân phối tự do cho bất kỳ ai.

Tiết kiệm tiền - Việc chuyển sang các OER cho phép các trường học tái mục đích tiền đầu tư cho các sách giáo khoa in trên giấy vào các nhu cầu cấp bách khác. Việc chuyển một cuốn sách giáo khoa in theo truyền thống sang một cuốn sách giáo khoa mở có thể tiết kiệm được cho nhà trường nhiều triệu đồng.

Nội dung luôn là phù hợp với chất lượng cao - các cuốn sách giáo khoa truyền thống bị lỗi thời vĩnh viễn ngay sau khi được in ra giấy, ép các trường tái đầu tư phần đáng kể ngân sách vào việc thay thế chúng. Các điều khoản của giấy phép sử dụng OER cho phép các nhà giáo dục duy trì chất lượng và sự phù hợp của các tư liệu mở thông qua các cập nhật liên tục.

Tăng cường năng lực cho các giáo viên - Các OER nâng cao vai trò của các giáo viên như những nhà chuyên nghiệp sáng tạo bằng việc trao cho họ khả năng tùy biến thích nghi các tư liệu học tập để đáp ứng được các nhu cầu của các sinh viên của họ mà không vi phạm các luật bản quyền.

Theo tinh thần của sáng kiến #GoOpen, dự kiến vào mùa thu 2016 sẽ có loạt sách giáo khoa mở đầu tiên do 10 trường thí điểm ở Mỹ phát hành mà bất kỳ ai trên thế giới cũng có thể tải về để sử dụng.

Có thể thấy, các OER và sách giáo khoa mở, từ định nghĩa và các lợi ích của nó, cho phép người học ở bất kỳ đâu trên thế giới có thể sử dụng trực tiếp trên Internet và/hoặc tải về để sử dụng mà hầu như không mất chi phí và không vi phạm các luật bản quyền, điều có lẽ rất có lợi cho những người học, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển với nguồn vốn đầu tư vào giáo dục còn khiêm tốn như ở Việt Nam, đặc biệt vào thời kỳ khủng hoảng kinh tế toàn cầu như hiện nay.

OER, cũng như bất kỳ vấn đề nào khác, không chỉ có những lợi ích, các điểm mạnh, mà cũng có cả các điểm yếu, cơ hội và thách thức (phân tích các điểm mạnh, yếu, cơ hội và thách thức - SWOT).

TÍNH SẴN SÀNG CỦA OER TRÊN THẾ GIỚI

OER xuất hiện lần đầu tiên vào tháng 01/1999, khi đại học Tübingen ở Đức đã xuất bản các video bài giảng lên Internet, nhưng nhiều người cho rằng phải tới năm 2002, khi Viện Công nghệ Massachusetts - MIT (Massachusetts Institute of Technology) đã xuất bản 50 khóa học mở - OCW (OpenCourseWare) của Viện lên Internet, OER mới được cho là thực sự bắt đầu.

Cho tới nay, theo một vài số liệu thống kê năm 2015, có hơn 1 tỷ tư liệu giáo dục được cấp phép mở Creative Commons (OER), riêng chỉ trên site Flickr tới tháng 03/2015 đã có 306 triệu ảnh chụp mang giấy phép Creative Commons, và chúng vẫn đang gia tăng nhanh chóng từng ngày.

Bất kỳ ai cũng có thể truy cập tự do và miễn phí để sử dụng các OER và các sách giáo khoa mở chất lượng cao thông qua các công cụ tìm kiếm rất dễ dàng và thân thiện với người sử dụng. Một vài trong số vô số các site như vậy được liệt kê sau đây:

1. http://search.creativecommons.org/

2. https://www.oercommons.org/

3. http://www.ocwfinder.org/

4. http://www.temoa.info/

5. http://www.jorum.ac.uk/

6. http://www.jiscdigitalmedia.ac.uk/

7. http://xpert.nottingham.ac.uk/

8. http://edtechpost.wikispaces.com/OER+Dynamic+Search+Engine

9. https://www.merlot.org/merlot/index.htm

Không chỉ để truy cập và tải về tự do, với một vài trong số các site nêu trên, bạn còn có thể cùng tham gia tạo các OER và sách giáo khoa mở của chính bạn được đặt chỗ hosting trên các site đó.

Trong các site ở trên, site số 8 liệt kê cho bạn hàng trăm địa chỉ dẫn tới các OER và sách giáo khoa mở trên thế giới.

Đặc biệt nhất trong số các site ở trên là site số 9, MERLOT, site OER đa ngôn ngữ dành cho giáo dục đại học, trong đó có cả tiếng Việt. Được biết, chủ nhân của site MERLOT là chương trình của Hệ thống các trường Đại học Bang California (California State University System) của nước Mỹ cùng với các đối tác là các cơ sở giáo dục, các xã hội nghề nghiệp và giới công nghiệp.

CÁC DỰ ÁN OER TRÊN THẾ GIỚI

Dù mới có lịch sử 13 năm kể từ năm 2002 cho tới nay, nhiều dự án OER đã và đang được triển khai ở nhiều nước trên thế giới. Một vài trong số đó là:

1. Phong trào OER phát triển nhất là ở các quốc gia phát triển với tiếng Anh là ngôn ngữ mẹ đẻ như Mỹ, Anh và Canada. Nhiều dự án OER được khởi xướng từ các trường đại học của các nước trên, nổi bật như MIT, Carnegie Mellon, Michigan, California, Utah... của Mỹ, Đại học Mở (Open University) ở Vương quốc Anh hay Đại học British Columbia của Canada. Tài liệu 'Chỉ dẫn cơ bản về giáo dục mở' do UNESCO và COL xuất bản năm 2011 và tái bản năm 2015 liệt kê nhiều sáng kiến OER ở nhiều đại học trên khắp thế giới.

2. Nhiều dự án OER cho các nước đang phát triển như: Dự án Nghiên cứu về OER vì sự phát triển - ROER4D (Research on Open Educational Resouces for Development) nghiên cứu OER dựa vào một số nước ở các châu Á (Ấn Độ, Malaysia và Indonesia), châu Phi và Mỹ Latin và các dự án OER có liên quan khác như chính sách thúc đẩy và ứng dụng OER - POERUP (Policies for OER Uptake), Trung tâm Nghiên cứu OER (OER Research Hub), Mạng Chính sách Mở (Open Policy Network), dự án được đề xuất từ Trung tâm Nghiên cứu và Đổi mới Giáo dục của OECD - CERI (OECD’S Centre for Educational Research and Innovation) và Dự án Lập bản đồ OER (OER Mapping Project), Dự án Phát triển Chính sách của UNESCO (UNESCO OER Policy Development Project), dự án nghiên cứu hiện trạng ở một cơ sở ở các nước bán cầu Nam Fundação Getulio Vargas (FGV) đang được Nhóm Khóa học Mở (Open Courseware Consortium) tiến hành.

3. Một vài dự án bản địa hóa OER sang một vài ngôn ngữ khác tiếng Anh đã được triển khai, như TESS-India đối với các ngôn ngữ bản địa của Ấn Độ và TESSA đối với các quốc gia vùng Hạ - Saharan của châu Phi.

4. Một vài dự án OER với các ngôn ngữ ít được sử dụng LUL (Less Used Languages) cũng đã và đang được triển khai tại một số quốc gia châu Âu như Federica của Ý, Periodica của Latvi, NDLA của Nauy, Scholaris của Balan, RURA của Pháp và Wikiwijs của Hà Lan...

OER Ở VIỆT NAM

Ngày 29/12/2015 vừa qua, tại trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, đã diễn ra hội thảo quốc tế 'Xây dựng nền tảng học liệu mở cho giáo dục đại học Việt Nam: đề xuất chính sách, tạo lập cộng đồng và phát triển giải pháp công nghệ' do 4 đơn vị đồng tổ chức là:

1. Khoa Thông tin - Thư viện của trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.

2. Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO), văn phòng đại diện tại Việt Nam.

3. Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Quốc gia về Công nghệ Mở, Bộ Khoa học và Công nghệ (RDOT).

4. Câu lạc bộ Phần mềm Tự do Nguồn Mở Việt Nam (VFOSSA).

Tại hội thảo, những người tham dự đã được nghe trình bày từ đại diện các đơn vị tham gia trong 2 dự án có liên quan tới giáo dục mở mà Việt Nam đã tham gia, làdự án về các khóa học mở (OCW) và dự án về tài nguyên giáo dục mở (OER), cả 2 đều đã vào Việt Nam từ khá sớm, với OCW vào năm 2005 và OER vào năm 2008 (http://voer.edu.vn/).

Một điều khá ngạc nhiên, là hầu hết các thành viên của Hội Thư viện Việt Nam (nơi tập trung hầu hết các thư viện các trường đại học trong cả nước) và hầu hết các thành viên của VFOSSA (nơi tập trung nhiều công ty cung cấp các giải pháp/sản phẩm/dịch vụ dựa vào phần mềm tự do nguồn mở) đều chưa từng bao giờ biết tới 2 dự án này, dù theo lý thuyết, thì đáng lẽ ra 2 tổ chức này phải là những nhân tố tham gia tích cực nhất trong các dự án OER. Với VFOSSA, có lẽ lý do để giải thích cho điều này là vì nó mới chỉ được thành lập vào đầu năm 2012.

Sẽ thực sự đáng tiếc, nếu giáo dục Việt Nam, với khoảng 22 triệu người đang hàng ngày sống và làm việc hàng ngày lại không biết về xu thế tất yếu của thế giới như giáo dục mở và OER, điều được tác giả của 1 trong 2 bài trình bày về các dự án OCW và OER được nêu ở trên đã viết 'Cần nhận thức rằng việc xây dựng nguồn tài nguyên giáo dục mở hoặc các dự án OCW không phải là quy định có tính bắt buộc mà nó xuất phát từ mệnh lệnh của tương lai, từ xu hướng giáo dục mới ở các quốc gia phát triển'.

Phải chăng giáo dục Việt Nam không nghe thấy, cũng không nghe theo 'mệnh lệnh của tương lai'?

OER TRONG TƯƠNG LAI CỦA GIÁO DỤC VIỆT NAM SẼ THẾ NÀO?

Như đã được nêu ở trên, OER và sách giáo khoa mở đã bắt đầu được triển khai vào trong thực tế cuộc sống, đặc biệt là ở Mỹ và một số quốc gia phát triển, và bất kỳ ai trên trái đất này đều có thể sử dụng chúng hoặc trực tiếp trên trực tuyến, hoặc tải về để sử dụng mà không vi phạm luật bản quyền.

Cũng như trên đã chỉ ra, tồn tại rồi các site OER đa ngôn ngữ, nơi mà các OER tiếng nước ngoài (chủ yếu là tiếng Anh) đã được dịch sang hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới, bao gồm cả tiếng Việt.

Rất có thể, trong vòng 5-10 năm nữa, tất cả các sách giáo khoa hệ giáo dục phổ thông 12 lớp cũng như rất nhiều các khóa học ở mọi lĩnh vực khác nhau trong các trường cao đẳng và đại học sẽ đều là OER và sách giáo khoa mở được dịch sang nhiều thứ tiếng khác nhau, bao gồm cả tiếng Việt. Với đặc tính của OER và các sách giáo khoa mở, chúng sẽ được cập nhật kiến thức mới liên tục và có thể sẽ trở thành các tài nguyên tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn thế giới cho việc giảng dạy, học tập và nghiên cứu, ít nhất là cho giáo dục phổ thông, cao đẳng và đại học. Rất có thể lắm chứ.

Vì các lý do ở trên, câu hỏi được đặt ra cho giáo dục Việt Nam bây giờ là: Điều gì sẽ xảy ra với giáo dục Việt Nam trong vòng 5-10 năm nữa, nếu:

1. Các học sinh - sinh viên Việt Nam, sống ở Việt Nam, tham gia học trong các khóa học mở, sách giáo khoa mở và OER của nước Mỹ và thế giới bằng tiếng Việt?

2. Có bao nhiêu học sinh - sinh viên Việt Nam học theo cách như vậy?

3. Các giáo viên và các cơ sở giáo dục mọi cấp học của Việt Nam sẽ như thế nào?

LỜI KẾT

Bản thân việc đưa giáo dục mở, OER và sách giáo khoa mở vào thực tế là rất không dễ với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Nhưng với Việt Nam có lẽ sẽ còn khó khăn hơn nhiều, vì một lý do khác, được nêu trong tài liệu 'Làm thế nào để tăng cường OER' của Liên minh Giáo dục Tự do (Free Education Alliance) của nước Đức, xuất bản năm 2015 như sau:

'Chỉ các định dạng (tiêu chuẩn) và các chương trình (phần mềm) mở mới có thể đảm bảo khả năng sử dụng và áp dụng OER không bị hạn chế và độc lập với các nền tảng ở mức kỹ thuật. Phần mềm có ý định là OER hoặc sẽ được phát triển và sử dụng để tạo ra và sử dụng OER phải được cấp phép thích đáng như là phần mềm tự do hoặc phần mềm nguồn mở'.

Có lẽ vì đoán trước được điều rất khó khăn này, bản tổng kết hội thảo quốc tế lần đầu tiên về OER ở Việt Nam ngày 29/12/2015 vừa qua đã có nội dung như sau trong phần kiến nghị:

'Với chủ trương cần nhanh chóng đổi mới giáo dục đại học toàn diện của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước cần sớm có cơ chế chính sách quốc gia về xây dựng tài nguyên giáo dục mở. Chính phủ cần ban hành văn bản pháp quy chỉ đạo, hướng dẫn triển khai xây dựng tài nguyên giáo dục mở cho hệ thống giáo dục đại học Việt Nam. Trên cơ sở đó, cho phép thành lập Ủy ban quốc gia về tài nguyên giáo dục mở. Để ra được văn bản và ủy ban này, rất cần sự vào cuộc của các bộ, ban/ngành liên quan như Ban Tuyên giáo Trung ương; Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội; Bộ Khoa học & Công nghệ; Bộ Thông tin & Truyền thông; Bộ Giáo dục & Đào tạo; Bộ Tài chính; Bộ kế hoạch và đầu tư; Hội Thông tin Khoa học & công nghệ Việt Nam; Hội Thư viện Việt Nam…'

Trần Lê

PS: Bài đăng trên tạp chí Thế giới số, số tháng 01-02/2016, trang 62-64.

Cập nhật ( 30/01/2016 )

Tin mới đưa:

Tin đã đưa:

Tất cả các tin »