Thông tin chung:
Công trình: Di tích Kitô giáo sơ khai tại Ravenna (Early Christian Monuments of Ravenna)
Địa điểm: Thành phố và tỉnh Ravenna, Vùng Emilia-Romagna, Italia (N44 25 13,5 E12 11 46,5)
Thiết kế kiến trúc:
Quy mô: Diện tích Di sản 1,32ha
Năm hình thành: Thế kỷ 5 và 6
Giá trị: Di sản thế giới (năm 1996; hạng mục i, ii, iii, iv) 

Ý (Italia) là một quốc gia bao gồm một bán đảo được giới hạn bởi dãy Alps và một số hòn đảo xung quanh. 
Ý nằm ở trung tâm Nam Âu và được coi là một phần của Tây Âu, có chung biên giới trên bộ với Pháp, Thụy Sĩ, Áo, Slovenia và các khu vực bao quanh của Thành phố Vatican và San Marino. Ý còn có vùng lãnh thổ ở Campione, Thụy Sĩ và Lampedusa (vùng biển Tunisia). 
Quốc gia này có diện tích 301.340 km2, dân số 60,317 triệu người (năm 2020), thủ đô là Rome. 

Do vị trí địa lý trung tâm ở Nam Âu và Địa Trung Hải, Ý là nơi sinh sống của vô số dân tộc và nền văn hóa. 
Vào thời Cổ đại (năm 750 - 200 trước Công nguyên/TCN), đây là nơi cư trú chủ yếu của các dân tộc nói ngôn ngữ Ấn-Âu (Indo-European language, có nguồn gốc từ từ Tây và Nam Á - Âu).
Bắt đầu từ thời Cổ điển (thế kỷ 8 TCN - thế kỷ 6 sau Công nguyên, chủ yếu gồm nền văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại), người Phoenicia (tồn tại năm 2500 TCN – 539 TCN) và người Carthage (Đế chế Carthage, tồn tại năm 814 TCN – 146 TCN) đã thành lập các thuộc địa chủ yếu ở khu vực nội địa Ý.
Người Hy Lạp (Ancient Greece) đã thành lập các khu định cư Magna Graecia tại miền nam nước Ý, trong khi người Etruscans (tồn tại năm 900 TCN –27 TCN) và người Celt lần lượt sinh sống ở miền trung và miền bắc nước Ý. 
Một bộ tộc người Ý, được gọi là người Latins (Italic tribe), đã thành lập Vương quốc La Mã (Roman Kingdom, tồn tại năm 753 TCN – 509 TCN) vào thế kỷ thứ 8 TCN, sau này trở thành nước Cộng hòa La Mã (Roman Republic, tồn tại năm 509 TCN – 27 TCN).
Cộng hoà La Mã ban đầu chinh phục và đồng hóa các nước láng giềng trên bán đảo Ý, cuối cùng mở rộng và chinh phục các vùng đất của Châu Âu, Bắc Phi và Châu Á. 
Vào thế kỷ 1 TCN, Đế chế La Mã (Roman Empire, tồn tại năm 27 TCN - 476 sau Công nguyên) nổi lên như một quyền lực thống trị khu vực Địa Trung Hải và trở thành một trung tâm văn hóa, chính trị và tôn giáo hàng đầu, hình thành nền văn minh La Mã Cổ đại (Pax Romana), một giai đoạn hơn 200 năm phát triển của luật pháp, công nghệ, kinh tế  nghệ thuật và văn học Ý.
Trong suốt thời kỳ Trung Cổ, Ý vẫn là quê hương của con người và Đế chế La Mã, mà di sản của nó về văn hóa, thể chế, Kitô giáo và tiếng Latinh lan truyền khắp toàn cầu.
Vào đầu thời kỳ Trung Cổ, Ý phải chịu đựng sự sụp đổ của Đế chế Tây La Mã (Western Roman Empire, tồn tại vào năm 395–476/480), với việc lãnh thổ bị phân chia thành các tiểu quốc và các cuộc di dân của các bộ tộc Germanic, Huns, Slavs (Early Slavs) và Pannonian Avars.

Tại miền bắc và một phần miền trung nước Ý, vào thế kỷ 11, nhiều thị quốc (Italian City-states) và nước cộng hòa hàng hải (Maritime Republics) đã vươn lên thịnh vượng thông qua thương mại và ngân hàng, đặt nền móng cho chủ nghĩa tư bản hiện đại. Các thị quốc độc lập này đóng vai trò là trung tâm giao lưu thương mại chính của châu Âu với châu Á và Cận Đông, thường được hưởng một mức độ dân chủ cao hơn so với các quốc gia phong kiến trong các chế độ quân chủ đang thịnh hành khắp châu Âu thời bấy giờ. Một phần miền trung nước Ý nằm dưới sự kiểm soát của các quốc gia Giáo hoàng (Papal States; thần quyền Nhà nước của Giáo hội).

Phần lớn miền nam nước Ý vẫn là chế độ phong kiến ​​cho đến thế kỷ 19. Đây là kết quả của sự kế thừa nền văn minh của người Byzantine, Arab, Norman, Angevin, Aragonese và từ các cuộc chinh phục của các quốc gia bên ngoài.  

Tại miền đông nước Ý, tồn tại Đế quốc Byzantine hay Đế chế Đông La Mã  (Byzantine Empire/ Eastern Roman Empire, tồn tại năm 330/395–1453), là sự tiếp nối của Đế chế La Mã trong thời kỳ Hậu Cổ đại và Trung cổ, khi thủ đô của nó là Constantinople (Thổ Nhĩ Kỳ). Trong khi phần phía tây của Đế chế La Mã đã trải qua quá trình Latinh hóa, thì phần phía đông của Đế chế (Byzantine) vẫn duy trì ở mức độ lớn nền văn hóa Hy Lạp. Sự sụp đổ của Đế chế Byzantine vào tay người Ottoman (Ottoman Empire, tồn tại năm 1299 – 1922) đôi khi được dùng để đánh dấu sự kết thúc của thời Trung cổ và sự khởi đầu của thời kỳ Hiện đại.

Thời kỳ Phục hưng (Renaissance, một giai đoạn lịch sử châu Âu, chuyển đổi từ thời Trung cổ sang Hiện đại, vào thế kỷ 15, 16) bắt đầu ở Ý và lan sang phần còn lại của châu Âu, mang lại mối quan tâm mới về chủ nghĩa nhân văn, khoa học, văn học và nghệ thuật. 
Nền văn hóa Ý phát triển mạnh mẽ, sản sinh ra các nhà khoa học, nghệ sĩ và tư tưởng nổi tiếng. 
Trong thời Trung cổ, các nhà thám hiểm người Ý đã khám phá ra những tuyến đường mới đến Viễn Đông và Tân thế giới, mở ra Kỷ nguyên Khai sáng (Age of Discovery) của Châu Âu. 

Sau nhiều thế kỷ can thiệp và chinh phục từ bên ngoài cùng với sự cạnh tranh giữa các thị quốc nội bộ, nước Ý bị chia rẽ về mặt chính trị, tiếp tục bị chinh phục và phân chia bởi nhiều cường quốc châu Âu.
Vào giữa thế kỷ 19, chủ nghĩa dân tộc của Ý đã trỗi dậy.
Sau nhiều thế kỷ bị ngoại bang thống trị và chia rẽ, Ý gần như hoàn toàn thống nhất vào năm 1861, cùng với việc thành lập Vương quốc Ý (Kingdom of Italy, tồn tại năm 1861–1946).
Từ cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20, miền bắc nước Ý nhanh chóng công nghiệp hóa, giúp quốc gia này trở thành một Đế quốc thuộc địa. Trong khi đó, tại miền nam nước Ý, phần lớn vẫn là cảnh nghèo đói. Sau Chiến tranh thế giới 2, Ý bãi bỏ chế độ quân chủ, thành lập chính thể cộng hòa dân chủ và trở thành một quốc gia phát triển.  

Ý ngày nay được phân thành 20 khu vực (vùng) và 107 tỉnh, thành phố.  

Bản đồ Italia và vị trí của thành phố Ravenna 

Ravenna là thành phố thủ phủ của tỉnh Ravenna, ở Vùng Emilia- Romagna tại miền bắc nước Ý. Đây là thành phố thủ đô của Đế chế Tây La Mã (Western Roman Empire, tồn tại vào năm 395–476) từ năm 408 trong hầu hết thế kỷ thứ 5 cho đến khi sụp đổ vào năm 476. Sau đó, thành phố còn đóng vai trò của thủ đô Tiểu Vương quốc Ostrogothic (Ostrogothic Kingdom/Kingdom of Italy, tồn tại dưới sự kiểm soát của người Ostrogoth gốc Đức ở Ý và các khu vực lân cận từ năm 493 – 553) cho đến khi bị Đế quốc Byzantine hay Đế chế Đông La Mã  (Byzantine Empire/ Eastern Roman Empire, tồn tại năm 330/395–1453) chinh phục vào năm 540.
Mặc dù là một thành phố nội địa, Ravenna ngày nay được kết nối với Biển Adriatic bằng Kênh đào Candiano (Candiano Canal) với chiều dài 11km, được hoàn thành vào năm 1738.
Thành phố có diện tích 652,89 km2, dân số 158 ngàn người (năm 2014), nằm trên địa hình có cao độ 4m so với mực nước biển. 

Ravenna trở thành thị trấn vào năm 89 TCN. Năm 31 TCN tại đây đã thành lập bến cảng quân sự và vai trò cảng biển quan trọng trên biển Adriatic cho đến đầu thời Trung cổ.
Ravenna rất thịnh vượng dưới sự cai trị của Đế chế Tây La Mã với quy mô dân số lên đến 5 vạn người.
Từ năm 540 đến năm 600, dưới thời Đế quốc Byzantine, các giám mục của Ravenna bắt tay vào một chương trình xây dựng các nhà thờ ở Ravenna, trong và xung quanh thành phố cảng Classe. Nhiều di tích còn sót lại của thời kỳ này đã trở thành di sản của Nhân loại.
Những năm tiếp sau, Ravenna trải qua nhiều biến động của lịch sử, bị phân chia và thống trị bởi các thế lực bên ngoài. Cuối cùng, vào năm 1861, Ravenna và khu vực Romagna xung quanh trở thành một phần của Vương quốc Ý thống nhất (Kingdom of Italy). Trong Thế chiến thứ II, thành phố bị thiệt hại nặng nề.
Ngày nay, Ravenna được biết đến là địa điểm nổi bật về kiến ​​trúc cuối thời La Mã và Byzantine được bảo tồn tốt. 

Các di tích Cơ đốc giáo sơ khai tại Ravenna bao gồm 8 công trình:

Lăng Galla Placidia, nhỏ nhưng được trang trí lộng lẫy ở bên trong với những bức tranh khảm đầy cảm hứng trên nền xanh đậm, phản ánh truyền thống kiến ​​trúc Tây La Mã. 

Nhà thờ San Vitale, có từ thời Justinian (Hoàng đế Đông La Mã, trị vì năm 527 – 565), là một trong những công trình kiến ​​trúc Byzantine cao nhất ở Ý và kết hợp các yếu tố từ cả truyền thống phương Tây và phương Đông. 

Nhà rửa tội Neonian, được trang trí công phu với đá cẩm thạch, vữa và tranh khảm nhiều màu trong mái vòm, là ví dụ điển hình và hoàn chỉnh nhất còn sót lại về nhà rửa tội của Cơ đốc giáo thời kỳ đầu. 

Nhà nguyện Tổng giám mục, là tượng đài chính thống duy nhất được xây dựng dưới triều đại của Theodoric 
(Theodoric the Great), vua của Tiểu Vương quốc Ostrogothic, trị vì năm 475- 526).

Vương cung thánh đường Sant’Apollinare Nuovo cũng được xây dựng dưới thời trị vì của vua Theodoric như một nhà nguyện hoàng gia (Palatine) với những bức tranh khảm theo phong cách La Mã truyền thống và cũng cho thấy ảnh hưởng mạnh mẽ của phong cách Byzantine.

Nhà rửa tội Arian, có từ thời kỳ đỉnh cao của triều đại người Goth (Visigothic Kingdom và Ostrogothic Kingdom), là nơi lưu giữ những bức tranh khảm thể hiện lễ rửa tội của Chúa Kitô và các chi tiết mang tính biểu tượng phản ánh các nguyên tắc của đức tin Arian (thuyết Ba ngôi Arianism).

Lăng Theodoric, là một công trình kiến ​​trúc độc đáo và duy nhất, được xây dựng từ những khối đá Istria lớn (đá vôi đặc, khai thác từ một mỏ đá hiện thuộc Croatia) xung quanh một không gian trung tâm, và là ví dụ duy nhất còn sót lại về lăng mộ của một vị vua thời kỳ này. 

Vương cung thánh đường Sant'Apollinare tại Classe cách trung tâm lịch sử của thành phố Ravenna 5 km, cũng được xây dựng dưới thời trị vì của vua Theodoric như một nhà nguyện hoàng gia (Palatine). Công trình là một tòa nhà hùng vĩ với hình thức ấn tượng, tháp chuông hình trụ, nội thất rộng rãi được trang trí bởi nhiều loại đá cẩm thạch và khảm theo phong cách La Mã truyền thống và phong cách Byzantine.
 

Các di tích Cơ đốc giáo sơ khai tại Ravenna được xây dựng giữa thế kỷ thứ 5 và thứ 6. 

Những di tích tôn giáo này, được trang trí bằng đá cẩm thạch, vữa và tranh khảm, phản ánh các sự kiện lịch sử, chính trị và tôn giáo lớn diễn ra ở Ravenna, nơi trở thành thủ đô của Đế chế Tây La Mã vào năm 402 sau Công nguyên, và vẫn là thủ đô nổi bật đầu tiên của Tiểu Vương quốc Ostrogothic và sau đó là Đế quốc Byzantine ở Ý trong suốt thế kỷ 5 và 6.

Các tòa nhà Cơ đốc giáo sơ khai của Ravenna là bằng chứng độc đáo về sự tiếp xúc và phát triển nghệ thuật trong một thời kỳ phát triển văn hóa có ý nghĩa quan trọng ở châu Âu. Chúng tạo thành một mẫu mực của nghệ thuật, kiến ​​trúc tôn giáo và tang lễ trong thế kỷ thứ 5 và thứ 6. Các bức tranh khảm là một trong những ví dụ điển hình nhất còn sót lại của loại hình nghệ thuật này ở châu Âu và đã tăng thêm ý nghĩa do sự pha trộn giữa các họa tiết và kỹ thuật của phương Tây và phương Đông. 

Di tích Kitô giáo sơ khai tại Ravenna, thành phố Ravenna, vùng Emilia-Romagna, Ý được UNESCO tôn vinh là Di sản thế giới (năm 1996) với tiêu chí: 

Tiêu chí (i): Các Di tích Cơ đốc giáo Sơ khai của Ravenna có ý nghĩa nổi bật nhờ tính nghệ thuật cao của các bức tranh khảm mà chúng chứa đựng; là một tuyệt tác về tài năng sáng tạo của con người.

Tiêu chí (ii): Các Di tích Cơ đốc giáo Sơ khai của Ravenna là vô song, bởi bằng chứng quan trọng mà chúng cung cấp về sự giao lưu giữa các giá trị của nhân loại, về nghệ thuật và tôn giáo trong một giai đoạn quan trọng của lịch sử văn hóa châu Âu. Các bức tranh khảm là một trong những ví dụ điển hình nhất còn sót lại của loại hình nghệ thuật này ở châu Âu và có ý nghĩa đặc sắc do sự pha trộn giữa các họa tiết và kỹ thuật phương Tây và phương Đông.

Tiêu chí (iii): Các Di tích Cơ đốc giáo Sơ khai của Ravenna là một  bằng chứng độc đáo về kỹ năng nghệ thuật, sự tích hợp tuyệt vời giữa truyền thống Hy Lạp-La Mã, biểu tượng Cơ đốc giáo, phong cách phương Đông và phương Tây, tiêu biểu cho văn hóa của Đế chế La Mã sau này.

Tiêu chí (iv): Các Di tích tạo thành một mẫu mực của nghệ thuật, kiến ​​trúc tôn giáo và tang lễ trong thế kỷ thứ 6 sau Công nguyên.

Sơ đồ vị trí của 8 công trình tại Di sản Di tích Cơ đốc giáo Sơ khai tại Ravenna, Ý; hình vẽ ký hiệu từ 1 đến 8.  

Di sản Di tích Kitô giáo sơ khai tại Ravenna, vùng Emilia-Romagna, Ý gồm 8 di tích chính sau: 

1. Lăng Galla Placida
Lăng Galla Placida (Mausoleum of Galla Placida) nằm tại phía bắc của Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna (N44 25 15.50 E12 11 49.20). Diện tích Di sản 0,01ha; Diện tích vùng đệm 4,5ha.
Lăng Galla Placidia được xây dựng từ năm 425 đến 450. Lăng mang tên Galla Placidia (năm 388/392 – 450), là con gái của Hoàng đế La Mã Theodosius I; hoàng hậu của Ataulf (vua của người Visigoth/ Visigothic Kingdom, từ năm 414 - 415); hoàng hậu một thời gian ngắn cho Hoàng đế Tây La Mã Constantius III (từ tháng 2/421- 9/421); Nhiếp chính vương trong thời kỳ đầu trị vì của Hoàng đế Valentinian III cho đến khi bà chết.
Hiện tại, Lăng trở thành Nhà nguyện của Nhà thờ Holy Cross, dành riêng cho Thánh Lawrence.
Lăng có 3 chiếc quách: Quách bên phải được cho là của anh trai Hoàng hậu Galla Placidia và Hoàng đế Honorius; Quánh bên trái của chồng bà, Hoàng đế Constantius III và con trai bà, Valentinian III; Chiếc quách lớn nhất, chính giữa được cho là chứa hài cốt của chính Hoàng hậu Galla Placidia. 
Lăng mộ đã từng được kết nối với Hiên (Narthex) của Nhà thờ Santa Croce, nằm bên trong cung điện hoàng gia, được xây dựng vào năm 417, hiện chỉ còn tàn tích. 

Sơ đồ phạm vi Di sản Lăng Galla Placida và Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý

Sơ đồ mặt bằng Lăng Galla Placida, Ravenna, Ý

Phối cảnh Lăng Galla Placida, Ravenna, Ý 

Lăng Galla Placida có trục chính theo hướng bắc – nam. Lối vào chính từ phía bắc.
Công trình có mặt bằng hình chữ thập với một mái vòm tròn tại trung tâm và 4 vòm thùng tại 4 gian ngang.
Mặt ngoài của các mái vòm được bao bọc trong một một khối hình vuông, phía trên là mái tam giác đầu hồi.
Công trình được xây bằng gạch. Tường ngoài được trang trí đơn giản bằng các vòm tường kết hợp với cửa sổ hẹp.
Bên trong Lăng, trên các vòm phủ kín những bức chạm khảm thể thiện biểu tượng bầu trời với các vì sao, cây cỏ và các ký hiệu hình học. Tại bán vòm và vòm thùng của 4 gian ngang là những bức tranh khảm, miêu tả sự tích trong Kinh thánh, thể hiện chiến thắng của sự sống vĩnh cửu trước cái chết. 

Nội thất Lăng Galla Placida với 3 chiếc quách, Ravenna, Ý

Tranh khảm tại vòm Gian ngang phía nam, Lăng Galla Placida, Ravenna, Ý 

2. Nhà thờ St. Vitale
Nhà thờ St. Vitale (Church of St. Vitale) nằm tại phía bắc của Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna (N44 25 13.50 E12 11 46.50), kề liền Lăng Galla Placida. Diện tích Di sản 0,14ha. Diện tích vùng đệm 4,5ha.
Trong Giáo hội Công giáo La Mã, Nhà thờ giữ danh hiệu vinh dự là Vương cung thánh đường (Basilicas in the Catholic Church, tên gọi do Giáo hoàng ban cho một công trình nhà thờ với những đặc quyền) vì tầm quan trọng lịch sử và giáo hội của nó.
Nhà thờ mang tên thánh Vitalis, vị thánh bảo trợ của Ravenna. 
Nhà thờ được xây dựng vào năm 526 - 547. Vào thời điểm đó, Ravenna nằm dưới sự cai trị của người Ostrogoth. Đây là một tộc người Đức thời La Mã (Roman-era Germanic people). Vào thế kỷ thứ 5, họ đã theo bước người Visigoth trong việc tạo ra một trong hai tiểu vương quốc Gothic vĩ đại (Visigothic Kingdom, tồn tại năm 418- 721 và Ostrogoth Kingdom, tồn tại năm 469 – 553) bên trong Đế chế La Mã. 
Nhà thờ được tài trợ bởi chủ ngân hàng địa phương.
Nhà thờ St. Vitale nằm trong Quần thể gồm 2 khu vực: Khu vực Nhà thờ và Khu vực Tu viện. 

Phối cảnh phía nam Quần thể Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý

Phối cảnh phía tây Quần thể Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý

Sơ đồ mặt bằng, mặt cắt Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý

Khu vực Nhà thờ St. Vitale nằm tại phía đông của Quần thể, có bố cục điển hình của kiến trúc Byzantine.
Nhà thờ có mặt bằng hình bát giác, đường kính khoảng 40m với trục tổ hợp chính theo hướng gần đông – tây. Lối vào chính hiện tại từ phía nam và đông bắc, hướng sang Lăng Galla Placida.
Phía tây của công trình là một Hiên (Narthex, hình vẽ ký hiệu 1). Một phần Hiên đã bị phá hủy và được bổ sung bởi một hành lang dài với hai đầu dạng tròn. Hai đầu là hai Tháp chuông (Campanile) Tháp chuông hiện tại, nằm tại phía nam của Hiên với 4 quả chuông có từ thế kỷ 16.

Hành lang (Ambulatory, hình vẽ ký hiệu 2), cao 2 tầng, bao quanh gian Hội trường. Tầng trên là Phòng trưng bày (Gallery), được tiếp cận bởi cầu thang tròn cạnh Tháp chuông.
Gian Hội trường (Nave, hình vẽ ký hiệu 3) là một hình bát giác có 8 trụ lớn. Mỗi trụ lớn có 2 trụ nhỏ kèm theo để tạo thành một không gian bán nguyệt (Exedrae) bao quanh trung tâm của Gian Hội trường (Central dome area). Chính giữa Hội trường là một mái vòm lớn đường kính 9m, cao 28,7m; được xây dựng bằng gạch nung.
Phía sau Gian Hội trường là Gian Hậu đường (Sanctuary, hình vẽ ký hiệu 4), được nhấn mạnh bởi 2 cột hai bên.
Phía sau Ban thờ là một Nhà nguyện (Chapel) có mặt bằng là một nửa của hình bát giác được bao phủ bởi một mái vòm bán cầu (Apse, hình vẽ ký hiệu 5). Hai bên Nhà nguyện là phòng (Apsidal Chapels) có mặt bằng hình tròn kết hợp với hình chữ nhật, là Phòng Chuẩn bị nghi lễ (Prothesis, nằm tại phía bắc của Nhà nguyện) và Phòng rửa tay (Diaconicon, nằm tại phía nam của Nhà nguyện).
Hành lang bao quanh Ban thờ (Ambulatory) và Nhà nguyện được xây dựng vào thời Trung cổ.
Nhà thờ kế thừa các yếu tố kiến trúc La Mã với mái vòm, hình dạng của các ô cửa...
Mái vòm của Nhà được làm bằng những ống đất nung rỗng (Tubi fittili) lồng vào nhau, chứ không phải là công trình gạch đặc trưng của Constantinople (thủ đô của Đế chế Đông La Mã/Đế chế Byzantine, tồn tại năm 330–1204 và 1261–1453; và Đế chế Ottoman tồn tại năm 1453–1922).
Nhà thờ nổi tiếng bởi sự phong phú của các bức tranh khảm Byzantine, được thực hiện từ năm 1778 - 1782 bởi nhiều họa sĩ. Các bức tranh mô tả sự tích trong Kinh Cựu ước, hình tượng các nhà truyền giáo với các biểu tượng động vật của họ. 

Khu vực Tu viện nằm tại phía tây Quần thể, gồm các khối nhà cao 2- 3 tầng bao xung quanh 2 sân trong kín và 2  sân trong mở. 


Phối cảnh mặt tiền phía nam Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý 

Nội thất Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý 


Mái vòm trung tâm với những bức bích họa kiểu Baroque từ cuối thế kỷ 18, Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý


Mái vòm tại Gian ngang, Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý


Bức chạm Hoàng đế Justinian và tùy tùng, Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý

Bức chạm Hoàng hậu Theodora và người hầu, Nhà thờ St. Vitale, Ravenna, Ý

3. Nhà rửa tội Neonian
Nhà rửa tội Neonian (Neonian Baptistry/ Orthodox Baptistery) nằm tại phía tây của Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna (N44 24 57.30 E12 11 51.40); Diện tích 0,01ha; Diện tích vùng đệm 3,92ha. Công trình kề liền Nhà nguyện Tổng giám mục và Tòa nhà Tổng giám mục tại Ravenna (Roman Catholic Archdiocese of Ravenna-Cervia/ Duomo di Ravenna).
Đây là ví dụ tốt nhất và hoàn chỉnh nhất còn sót lại về nhà rửa tội thời kỳ đầu của Cơ đốc Chính thống giáo với nghệ thuật Hy Lạp – La Mã.
Công trình được xây dựng một phần trên địa điểm của một nhà tắm La Mã, vào cuối thế kỷ 4 theo lệnh của Giám mục Ursus, khi Ravenna trở thành thủ đô của Đế chế Tây La Mã (Western Roman Empire).
Nhà rửa tội Neonian hiện vẫn giữ được hình dáng ban đầu.
Công trình có mặt bằng hình bát giác với mỗi cạnh dài 5m và những bức tường gạch trần, thẳng và xen kẽ với các hốc vòm và được hỗ trợ bởi 8 cột.
Ở giữa Tòa nhà có một bồn hình bát giác bằng đá cẩm thạch, được xây dựng lại vào thế kỷ 6.  
Nội thất công trình được bao phủ bởi các bức khảm miêu tả các sự tích trong Kinh thánh. Tại giữa các cửa sổ là các bức phù điêu bằng vữa miêu tả các nhà tiên tri.
Tại 4 góc của công trình hiện vẫn lưu giữ các văn bản liên quan đến việc thực hành phép rửa tội. 

Sơ đồ phạm vi Di sản Nhà rửa tội Neonian, Ravenna, Ý

Tổng mặt bằng Nhà rửa tội Neonian và Nhà nguyện Tổng giám mục, Ravenna, Ý

Sơ đồ mặt bằng, mặt cắt Nhà rửa tội Neonian, Ravenna, Ý

Phối cảnh mặt tiền phía đông nam Nhà rửa tội Neonian, Ravenna, Ý

Phối cảnh mặt tiền phía tây bắc Nhà rửa tội Neonian (bên trái ảnh) và Tòa nhà Tổng giám mục Ravenna, Ý

Nội thất Nhà rửa tội Neonian, Ravenna, Ý

Mái vòm chính Nhà rửa tội Neonian, Ravenna, Ý 

4. Nhà nguyện Tổng giám mục
Nhà nguyện Tổng giám mục (Archiepiscopal Chapel) nằm tại phía tây của Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna (N44 24 55.80 E12 11 51.90). Diện tích Di sản 0,002ha; Diện tích vùng đệm 3,92ha. Công trình nằm kề liền Nhà rửa tội Neonian.
Đây là Nhà nguyện nằm tại tầng 1 của Tòa nhà Tổng giám mục tại Ravenna (Roman Catholic Archdiocese of Ravenna-Cervia/ Duomo di Ravenna).
Nhà nguyện Tổng giám mục được đánh giá là Nhà nguyện dành riêng cho các giám mục (Oratory) duy nhất của Cơ đốc giáo thời kỳ đầu còn tồn tại cho đến ngày nay.
Công trình được hình thành vào thế kỷ 5, dưới thời Tổng giám mục Peter Chrysologus (giai đoạn 433- 450, được tôn vinh như vị thánh) và Đức Tổng giám mục Peter II (giai đoạn 494- 519).
Hiện nay, Nhà nguyện được dành riêng cho Thánh Andrew.
Công trình có quy mô nhỏ, bố cục theo hướng đông tây. Lối vào chính từ phía tây, phía Tòa nhà Tổng giám mục.
Bên trong Nhà nguyện có một không gian sảnh (Narthex) chữ nhật. Tiếp đó là Không gian thờ hình chữ thập với một mái bán vòm bán cầu nhỏ (Apse) tại phía đông. Phần dưới của các bức tường bên trong được ốp bằng các phiến đá cẩm thạch. Phần trên được bao phủ bởi các bức tranh khảm phong phú. Một số bức tranh khảm được thay thế bằng tranh vẽ vào thế kỷ 16.
Nhà nguyện được xây dựng bằng gạch với mái vòm ở tầng trệt và có cửa sổ dạng 2 mái vòm tại tầng trên. 

Sơ đồ mặt bằng Nhà nguyện Tổng giám mục, Ravenna, Ý

Nội thất Nhà nguyện Tổng giám mục, Ravenna, Ý 

5. Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo
Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo (Basilica of St. Apollinaire Nuovo) nằm tại chính giữa Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna (N44 25 0.40 E12 12 16.50); Diện tích Di sản 0,17ha; Diện tích vùng đệm 2,92ha.
Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo được Theodoric Đại đế (vua của Vương quốc Ostrogothic/ Ostrogothic Kingdom; trị vì năm 475- 526) dựng lên làm nhà nguyện trong cung điện của ông. Nhà thờ đổi tên nhiều lần trong lịch sử tồn tại.
Hiện tại, Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo là một quần thể gồm Khu vực Nhà thờ nằm tại phía bắc và Khu vực Tu viện nằm tại phía nam. 


Sơ đồ phạm vi Di sản Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo, Ravenna, Ý

Tổng mặt bằng Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo, Ravenna, Ý


Phối cảnh tổng thể nhìn từ phía tây Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo, Ravenna, Ý


Sơ đồ mặt bằng Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo, Ravenna, Ý 

Mặt tiền phía tây Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo, Ravenna, Ý 

Khu vực Nhà thờ có bố cục theo hướng đông tây. Lối vào chính từ phía tây, hướng ra sân rộng phía trước.
Nhà thờ có các không gian chính:
Hiên (Narthex) là một hành lang rộng, mở tại mặt phía tây với hàng cột vòm đỡ mái hiên. Phía nam của Hiên là một tháp chuông, có mặt bằng hình tròn, niên đại từ thế kỷ 9 hoặc 10.
Gian Hội trường (Nave) là một hình chữ nhật, gồm 3 nhịp và 13  bước gian phân định bởi 2 hàng 12 cột. Nhịp giữa rộng, nhịp hai bên hẹp.
Tại mặt phía bắc của Gian Hội trường là 6 Phòng nguyện (Chapel), có mặt bằng hình vuông, rộng bằng 2 bước cột. Tại mặt nam của Gian Hội trường là hàng cửa sổ và cửa đi thông ra hành lang bao quanh sân trong của Khu vực Tu viện.
Phía sau Gian Hội trường là Gian Hậu đường (Sanctuary), được nhấn mạnh bởi hàng bậc phía trước.
Phía sau Ban thờ là một Nhà nguyện (Chapel) có mặt bằng là một nửa hình tròn được bao phủ bởi một mái vòm bán cầu (Apse). Hai bên Ban thờ là một Nhà nguyện lớn và một Nhà nguyện nhỏ.
Nội thất của Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo trải qua các giai đoạn điều chỉnh theo các thăng trầm lịch sử của Ravenna, ví dụ như một số hình tượng bị xóa bỏ vào thời kỳ Byzantine và việc cải tạo lại các bức tranh khảm vào giữa thế kỷ 19. Nhà nguyện phía sau Ban thờ là một công trình xây dựng lại sau khi bị hư hại trong Thế chiến I.

Bên trong Gian Hội trường, tường hai bên được bao phủ toàn các bức tranh khảm theo hàng:
Hàng dưới cùng là trang trí bên dưới các vòm gắn với đầu cột.
Hàng giữa, bức tường bên trái là một đám rước 22 trinh nữ thời Byzantine dẫn đầu là 3 tu sĩ di chuyển từ Thành phố Calsse tới cảnh Đức mẹ và Chúa Hài đồng cùng 4 thiên thần; Bức tường bên phải là một đám rước gồm 26 vị thánh tử vì đạo di chuyển từ Cảng Classe, Cung điện Theodoric tới cảnh Chúa Kitô đăng quang giữa 4 thiên thần. 
Hàng trên cùng là trang trí mô tả các vị thánh, nhà tiên tri và nhà truyền giáo, 16 vị mỗi bên tường. Những bức tranh khảm này xen kẽ với các cửa sổ.
Cả bên ngoài và bên trong của Vương cung thánh đường St. Apollinaire Nuovo đều thể hiện sinh động sự kết hợp giữa phong cách phương Tây và phương Đông đặc trưng vào cuối thế kỷ thứ 5 đến đầu thế kỷ thứ 6. Đây là một trong những những tòa nhà quan trọng nhất trong nghệ thuật tôn giáo châu Âu thời kỳ đầu. 

Nội thất Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo, Ravenna, Ý

Tranh khảm trên tường bên trái và phải, Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo, Ravenna, Ý 

6. Nhà rửa tội Arian
Nhà rửa tội Arian (Arian Baptistry) nằm tại chính giữa Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna (N44 25 7.40  E12 12 8.60). Diện tích Di sản 0,008ha; Diện tích vùng đệm 0,68ha.
Nhà rửa tội Arian được xây dựng bởi Theodoric Đại đế (vua của Vương quốc Ostrogothic/ Ostrogothic Kingdom, trị vì năm 475- 526) từ cuối thế kỷ thứ 5 đến đầu thế kỷ thứ 6 sau Công nguyên, cùng thời điểm với việc xây dựng Vương cung thánh đường Sant' Apollinare Nuovo.
Theodoric Đại đế là người Cơ đốc giáo Arian (theo thuyết Ba ngôi Arianism), quyết định để người Goth (Arians) và người Cơ đốc Chính thống giáo Chalcedonian (Chalcedonian Christianity) sống tách biệt, do đó có những khu phố riêng biệt và các tòa nhà tôn giáo riêng biệt. Vào thời kỳ này, tại Ravenna đã tồn tại Nhà rửa tội của Cơ đốc Chính thống giáo là Nhà rửa tội Neonian (Neonian Baptistry/ Orthodox Baptistery) với niên đại khoảng gần một thế kỷ.
Vào khoảng năm 1700, Tòa nhà được chuyển giao cho tư nhân và vào năm 1914, được chính phủ Ý mua lại.  

Tòa nhà xưa kia có quy mô lớn hơn. Tòa nhà hiện tại nằm chìm sâu so với nền đất xung quanh khoảng 2,3m. Công trình có mặt bằng hình bát giác. Tại 4 góc có một mái tròn vươn ra phía ngoài.
Phần trên của Tòa nhà là khối bát giác 8 cạnh. Giữa mỗi cạnh là một cửa sổ vòm tròn. Chính giữa là một mái vòm lớn, phủ bên ngoài là mái ngói.
Bên trong Tòa nhà có 4 hốc vòm. Phía dưới mái vòm trung tâm là các bức tranh khảm mô tả sự tích trong Kinh thánh.
Giữa Tòa nhà có một bồn hình bát giác bằng đá cẩm thạch.   

Sơ đồ phạm vi Di sản Nhà nguyện Arian, Ravenna, Ý

Sơ đồ mặt bằng, mặt cắt Nhà nguyện Arian, Ravenna, Ý

Phối cảnh Nhà nguyện Arian, Ravenna, Ý

Bên trong Nhà nguyện Arian, Ravenna, Ý

Trang trí mái vòm Nhà nguyện Arian, Ravenna, Ý  

7. Lăng Theodoric
Lăng Theodoric (Mauseoleum of Theodoric) nằm tại phía đông bắc Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna (N44 25 29.20 E12 12 31.20). Diện tích Di sản 0,014ha; Diện tích vùng đệm 2,16ha.
Lăng Theodoric được xây dựng vào năm 520 sau Công nguyên bởi Theodoric Đại đế (vua của Vương quốc Ostrogothic/ Ostrogothic Kingdom, trị vì năm 475- 526), để làm lăng mộ trong tương lai của ông.
Lăng được xây dựng theo phong cách La Mã và Byzantine với lối trang trí kiểu Gothic. Đây là một ví dụ duy nhất còn sót lại về lăng mộ của một vị vua thời kỳ này.  

Cấu trúc hiện tại của lăng bao gồm 2 khối hình lục giác, chồng lên nhau. Công trình được xây dựng bằng đá Istrian (Istrian stone), là đá vôi đặc không thấm nước, được khai thác ở một mỏ đá tại Istria, ngày nay là Croatia (có chung biên giới biển với Ý về phía tây và tây nam), cách Ravenna khoảng 400km. 
Khối lục giác phía dưới hay tầng trệt là nhà nguyện để cử hành tang lễ. Từ đây có cầu thang ngoài dẫn lên tầng trên từ phía đông.
Khối lục giác phía trên, bên trong hiện chỉ còn là một chiếc bồn tắm bằng đá thời La Mã cổ đại.
Hài cốt của Theodoric Đại đế đã bị di chuyển trong thời kỳ cai trị của Byzantine, khi lăng mộ được biến thành một nhà thờ Thiên chúa giáo.
Mái của lăng là một khối đá chạm khắc duy nhất có đường kính 10m, nặng 230 tấn.  

Sơ đồ phạm vi Di sản Lăng Theodoric, Ravenna, Ý


Tổng mặt bằng Lăng Theodoric, Ravenna, Ý

Sơ đồ mặt bằng, mặt cắt Lăng Theodoric, Ravenna, Ý

Phối cảnh Lăng Theodoric, Ravenna, Ý

Nội thất tầng dưới Lăng Theodoric, Ravenna, Ý

Nội thất tầng trên với mái vòm bằng tấm đá nguyên khối và bồn tắm bằng đá, Lăng Theodoric, Ravenna, Ý 

8. Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe
Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe (Basilica of St. Apollinare in Classe) nằm tại phía đông nam Trung tâm lịch sử thành phố Ravenna; (N44 22 48.30 E12 13 56.90). Diện tích Di sản 0,96ha; Diện tích vùng đệm 33,14ha.
Công trình được xây dựng và tài trợ vào nửa đầu thế kỷ 6 bởi chủ ngân hàng Giuliano Argentario theo lệnh của Ursicinus (giám mục Ravenna, từ năm 533- 536).
Đây là nơi thờ Thánh Apollinare, giám mục đầu tiên của Ravenna, tại nơi ông tử vì đạo và nơi lưu giữ một phần hài cốt của ông.

Sơ đồ phạm vi Di sản Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý

Tổng mặt bằng Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý

Sơ đồ mặt bằng và cấu trúc xây dựng Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý

Phối cảnh mặt tiền phía tây Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý

Phối cảnh mặt tiền phía nam Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý 

Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe có bố cục theo hướng đông – tây. Lối vào chính từ phía tây.
Vương cung thánh đường có các không gian chính:
Hiên (Narthex) như một tòa nhà kéo dài qua suốt chiều rộng của Nhà thờ. Mặt tiền của Hiên gồm 1 cửa ra vào và các hàng cửa sổ với các cột nhỏ phân chia lỗ cửa. Hai đầu hồi của Hiên là hai khối nhà cao 2 tầng. Hiện chỉ còn lại khối nhà phía bắc.
Gian Hội trường (Nave) là một hình chữ nhật, gồm 3 nhịp và 13  bước gian phân định bởi 2 hàng 12 cột. Nhịp giữa rộng, nhịp hai bên hẹp (cấu trúc này tương tự như Vương cung Thánh đường St. Apollinaire Nuovo).
Phía bắc của Gian Hội trường là Tháp chuông, được xây dựng từ thế kỷ 9. Các lỗ cửa của tường bao Tháp chuông rộng dần lên phía trên. Sự sắp xếp này làm cho tháp chuông ổn định và nhẹ hơn.
Phía sau Gian Hội trường là Gian Hậu đường (Sanctuary), được nhấn mạnh bởi 2 hàng bậc phía trước. Trung tâm của Gian Hậu đường là Ban thờ, nơi đặt một bàn thờ cổ, trên địa điểm tử vì đạo của Thánh Apollinare.
Phía sau Ban thờ là một Nhà nguyện (Chapel) có mặt bằng là một nửa hình tròn được bao phủ bởi một mái vòm bán cầu (Apse). Hai bên Ban thờ là hai Nhà nguyện nhỏ. 

Bên trong Vương cung thánh đường St. Apollinare, dọc theo các bức tường, có nhiều quan tài với niên đại từ thế kỷ thứ 5 – 8.
Bức tường bên trong, được bao phủ bởi các bức tranh khảm với niên đại khác nhau mô tả sự tích Kinh thánh, các nhà truyền giáo và cảnh tự nhiên như trên thiên đường.
Những bức chân dung của các tổng giám mục Ravenna, được vẽ trên các bức tường của Gian Hội trường, vào thế kỷ 18. 

Nội thất Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý

Trang trí đầu cột và vòm đỡ tường, Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý

Trang trí mái vòm bán cầu (Apse), Vương cung thánh đường St. Apollinare ở Classe, Ravenna, Ý 

Di tích Kitô giáo sơ khai tại Ravenna, Vùng Emilia-Romagna, Italia là bằng chứng độc đáo về sự tiếp xúc và phát triển nghệ thuật trong thời kỳ phát triển văn hóa có ý nghĩa quan trọng ở châu Âu. Các Di tích này tạo thành một mẫu mực của nghệ thuật, kiến ​​trúc tôn giáo và tang lễ trong thế kỷ 5 và 6. Đặc biệt là các bức tranh khảm, là một trong những ví dụ điển hình nhất còn sót lại của loại hình nghệ thuật này ở châu Âu.

Đặng Tú, Bộ môn KTCN, ĐHXD
Nguồn :
https://whc.unesco.org/en/list/788/
https://en.wikipedia.org/wiki/Trinity
https://en.wikipedia.org/wiki/Italy
https://en.wikipedia.org/wiki/Ravenna
https://en.wikipedia.org/wiki/Goths
https://en.wikipedia.org/wiki/Mausoleum_of_Galla_Placidia
https://en.wikipedia.org/wiki/Basilica_of_San_Vitale
https://en.wikipedia.org/wiki/Baptistery_of_Neon
https://en.wikipedia.org/wiki/Archbishop%27s_Chapel,_Ravenna
https://en.wikipedia.org/wiki/Basilica_of_Sant%27Apollinare_Nuovo
https://en.wikipedia.org/wiki/Arian_Baptistery
https://en.wikipedia.org/wiki/Mausoleum_of_Theodoric
https://it.wikipedia.org/wiki/Basilica_di_Sant%27Apollinare_in_Classe

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Á và châu Đại Dương     

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Âu

Danh sách và bài viết  về Di sản thế giới tại châu Mỹ           

Danh sách và bài viết về Di sản thế giới tại châu Phi